نام فردوس کاویانی، هنرمند پرآوازهی تئاتر و سینمای ایران، یادآور نقش ورزیهای درخشان او در فیلمهایی چون «اجارهنشینها» و «بانو» (به کارگردانی داریوش مهرجویی) و سریال تلویزیونی «آژانس دوستی» است. «خانهی سینمای ایران» در آیینی باشکوه به نکوداشت فردوس کاویانی و هنرآفرینیاش بر پردهی سینما و صحنهی تئاتر پرداخت و ارج گزار خدمات او به هنر نمایشی ایران شد.
هنر فردوس کاویانی از رنج انسان میکاهد
در آغاز این نکوداشت، مسعود جعفری جوزانی، کارگردان سینما، به سخنرانی پرداخت. او شمار بسیار شرکتکنندگان در تالار را مایهی امیدواری و خرسندی دانست و گفت: «فردوس کاویانی دهههاست که با بهرهگیری از مطالعات و اندیشیدن به مسایل و دشواریهای زندگی، هنری آفریده که بتواند از رنج انسان بکاهد؛ لبخند بر لب ما بیاورَد و وادارمان کند تا از تجربیات دیگران بیشترین بهره را ببریم و بر عمر مفید خودمان بیفزاییم».
این کارگردان نامآشنا سپس افزود: «ما پیش از آن که هر مذهب و مسلک و ایدهای را بشناسیم با پیروان آن مذهب و مسلک آشنا میشویم و با دیدن گفتار و کردار و رفتار آن شخص نظری مثبت نسبت به آن اندیشه و مذهب پیدا میکنیم. فردوس کاویانی نمونهی بارزی از انسانی نیک است که ما را با مسلکی آشنا کرده است. او برخلاف افراد کم استعداد که با ضرب و زور پولهای بادآورده مطرح میشوند، بیادعا، از جسم و جان خودش مایه گذاشته و ما را به این حقیقت رسانده که هر که به مردم مِهر بورزد و برای رستگاری دیگران کوشش کند دوست اهورمزدا و درمانبخش زندگی مردم خواهد بود».
نظم و جدیت در کار را از فردوس کاویانی آموختیم
حمید جبلی، هنرپیشهی سینما، دیگر سخنران این نشست بود. او در آغاز به همکاری خود با فردوس کاویانی در مجموعههای تلویزیونی اشاره کرد و گفت: «ما از او نظم و ادب و جدیت در کار را یاد گرفتیم. کاویانی سالهای بسیاری از زندگیاش تلاش کرد تا برای هنرمندانی که مسکن نداشتند، خانه تهیه کند. سرانجام هم با دشواریهای فراوان توانست از پس این کار بر بیاید».
ما را ببخش؛ در حق تو جفا کردیم!
علیرضا خمسه، بازیگر پرآوازهی سینما و تلویزیون، نیز به یادآوری سالهای آغازین آشنایی خود با فردوس کاویانی پرداخت و گفت: «سال 1354 یا 55 من هنرجوی بازیگری در “کارگاه نمایش” بودم و با استادانی چون سوسن تسلیمی، سیاوش تهمورث، پرویز پور حسینی و فردوس کاویانی آشنا شدم. از میان این استادان، عاشق فردوس کاویانی شدم و او را الگوی خودم قرار دادم و بسیار چیزها از او یاد گرفتم. از همین رو بود که در “انجمن بازیگران سینما” همواره از او میخواستم با هم همکاری کنیم».
خمسه، فردوس کاویانی را کمدین بزرگی دانست که نه تنها کمدی را میشناسد بلکه با تراژدی و درام نیز بسیار آشناست. آنگاه افزود: «افسوس که فردوس خیلی زود با دنیای سینما قهر کرد؛ چون عاشق تئاتر بود و فکر میکرد باید در تئاتر بماند و کار کند».
علیرضا خمسه در پایان گفت: «خیلی دوست داشتم فردوس اینجا بود و من میتوانستم با خودش صحبت کنم. صدایش کنم و دست و روی او را ببوسم و بگویم: فردوس ما را ببخش؛ ما در حق تو خیلی جفا کردیم».
کاویانی نمونهی بارز هنرمند بیادعاست
مهرانه مهین ترابی، هنرمند سینما، که در چند مجموعهی تلویزیونی همبازی فردوس کاویانی بوده است، از دیگر ستایشگران هنر و زندگی کاویانی بود. او در آغاز سخنانش گفت: «فردوس همیشه همکار خوب و ستودنی بوده است. آنقدر از او آموختهام که وقتی که شنیدم مراسمی برای بزرگداشت او برگزار میشود بسیار خوشحال شدم و با تمام جان و دلم آمدم تا در آن شرکت کنم».
مهین ترابی با اشاره به این که باید از هنرمندان در زمان حیاتشان یاد کرد، چرا که آنها بدون خودنمایی کار حرفهای و هنرمندانه خود را انجام میدهند، گفت: «فردوس کاویانی نمونه بارز چنین هنرمندان بیادعایی است. او برای کارش مایه میگذارد».
این هنرمند سینما با آرزوی تندرستی برای فردوس کاویانی، اظهار امیدواری کرد که او دوباره به هنر نمایش بازگردد تا همگان از نقش ورزیهای هنرمندانهاش بهرهور شوند. در پایان نیز افزود: «دلم میخواهد دوباره فردوس کاویانی را ببینم. شاید این افتخار را پیدا کردم که باز روبهروی کاویانی بازی کنم.»
کاویانی همهی تئاتر است
هادی مرزبان، کارگردان و بازیگر سینما، از سخنرانان دیگری بود که به پاس سالیان بسیار هنرمندی فردوس کاویانی در سینما و تئاتر، به ستایش از او پرداخت و با اشاره به فروتنی این هنرمند گفت: «دوستانی نزد من میآمدند و چون میدانستند با فردوس دوستی دیرینه دارم، می-خواستند من واسطه بشوم تا به دیدن او بروند و از او تجلیل کنند. اما فردوس نمیپذیرفت و می-گفت: “نیازی نیست؛ همیشه کار خودم را کردهام و از کسی توقعی ندارم”».
مرزبان سپس افزود: «هنگامیکه میخواستم تئاتر “تانگوی تخممرغ داغ” را روی صحنه ببرم از کاویانی خواهش کردم که نقشی را بر عهده بگیرد. او گفت که دیگر نمیتواند. پافشاری کردم و گفتم که وجود تو برای من برکت است؛ بیا و فقط در صحنه باش. سرانجام پذیرفت و نقش کوتاهی را بر عهده گرفت. در همان نقش هم بسیار درخشید.»
مرزبان با اشاره به تواناییهای کم مانند فردوس کاویانی در صحنهی تئاتر، گفت: «او همهی تئاتر است.» آنگاه در پایان با آرزوی تندرستی برای فردوس کاویانی افزود: «فردوس در هر کاری تا آخرین لحظه در کنار من بود. او همواره دقیق و منظم بود. پیش از همه میآمد و خود را برای اجرای نمایش آماده میکرد. کاویانی تئاتر را برای تئاتر میخواست».
کاویانی و پایهگذاری تئاتر چارسو
صدرالدین زاهد، بازیگر و دانشآموختهی سوربن پاریس، به یادکرد از سالهای پرداخت که فردوس کاویانی با چند همکار دیگر «گروه بازیگران شهر» را بنیانگذاری کرده بود. آنگاه به پایهگذاری تئاتر چارسو با همیاری فردوس کاویانی، آربی آوانسیان و سوسن تسلیمی اشاره کرد و در پایان از خرسندی خود در برگزاری چنین آیین درخوری برای فردوس کاویانی، سخن گفت.
از دیگر بخشهای این آیین نکوداشت، پخش پیام تصویری داریوش مهرجویی، کارگردان برجستهی سینما، بود. مهرجویی با سپاسگزاری از برگزارکنندگان این نشست، به چهار فیلم خود اشاره کرد که فردوس کاویانی در آنها بازی کرده است. سپس افزود: «تو یکی از بازیگرهای زیرپوستی بسیار توانا هستی. من متاسفم که نتوانستم در این نکوداشت حضور داشته باشم؛ چون در خارج از تهران زندگی میکنم. میدانم که تو لایق چنین بزرگداشتی هستی».
پیام تصویری حسن فتحی، کارگردان سینما، نیز در میانهی سخنرانیها پخش شد. او به دانش-آموختگی خود در نزد فردوس کاویانی اشاره کرد و گفت: «آشنایی با استاد کاویانی این فرصت را به من داد تا با استادان دیگری همچون بیژن مفید نیز آشنا بشوم. ما دانشجویان شاهد منش و گفتار و کردار نیک فردوس کاویانی بودیم. هرگز هم ندیدیم و نشنیدیم که کاویانی از کسی بدگویی یا گلهگزاری کند. ما از او آموختیم که فروتن باشیم».
فاطمه معتمدآریا به نمایندگی از «انجمن بازیگران» و منوچهر شاهسواری، مدیرعامل «خانهی سینما» تقدیرنامههای خود را به آرمیتا کاویانی، فرزند فردوس کاویانی، پیشکش کردند. متن تقدیرنامه چنین بود: «آقای فردوس کاویانی، بازیگر توانمند تئاتر و تلویزیون و سینمای ایران، ضمن سپاس و قدردانی از یک عمر فعالیت هنری شما، انجمن بازیگران سینمای ایران آرزومند پایداری و شادمانی حضرتعالی هستند. مانا باشید. با مهر فراوان- انجمن بازیگران سینمای ایران».
پدرم عاشق مردم ایران و میهنش است
آرمیتا کاویانی، دختر فردوس کاویانی، نیز از همهی برگزارکنندگان این نکوداشت سپاسگزاری کرد و از زبان پدرش پوزشخواهی کرد که نتوانسته است در این نشست شرکت کند. سپس گفت: «من عشق خالصانه و بدون انتظار و توقع را از پدرم آموختم. امیدم این است که همهی ما عاشقانه با هم رفتار کنیم. پدرم عاشق مردم و میهنش ایران است».
پایانبخش این آیین پیام تصویری فردوس کاویانی بود. او در پیامش افزون بر سپاسگزاری از برگزارکنندگان و باشندگان در نشست، گفت: «امیدوارم همهی هنرمندان سرزنده و شاداب باشند و بتوانند کارشان را بهتر انجام بدهند. مدتهاست که به خاطر شرایط و بیماریام نتوانستهام تئاتر بازی کنم. از شما که باعث شادی ما شدهاید، بسیار سپاسگزارم».
در آغاز سخنرانیها، امیر پوریا، که این مراسم به کوشش او برگزار شده بود، به برنامههای «خانه-ی سینما» اشاره کرد که به سپاسگزاری از هنرمندان تئاتر و سینمای ایران خواهد پرداخت و آن را خویشکاری خود و همکارانش دانست. آنگاه با اشاره به هنر والای فردوس کاویانی، سخنی از زندهیاد علی معلم را یادآوری کرده که گفته بود: «عادت کنیم که برای همدست بزنیم».
در میانهی سخنرانی هنرمندان و یادکرد آنان از هنر فردوس کاویانی، بخشهای کوتاهی از فیلمها و مجموعههای تلویزیونی این هنرمند پخش شد.
باشندگی شماری از همکیشان در این نشست چشمگیر بود. موبد دکتر اردشیر خورشیدیان، فرنشین انجمن زرتشتیان، نیز از باشندگان آیین نکوداشت فردوس کاویانی بود.
این آیین در پسین چهارشنبه 26 تیرماه در «خانه سینمای ایران» با باشندگی بسیاری از دوستداران فردوس کاویانی برگزار شد.
ورودی خانه سینما شماره 1
چهره سمت چپ اردشیر خورشیدیان فرنشین انجمن موبدان زرتشتیان و مسعود جعفری جوزانی کارگردان برجسته سینما
امیر پوریا برگزارکننده بزرگداشت فردوس کاویانی بازیگرتیاتر و سینما
ناصر صفاریان دبیرکانون فیلم خانه سینما
مسعود جعفری جوزانی کارگردان برجسته سینما
پیام تصویری حسن فتحی پخش شد
پژمان بازغی بازیگر سینما
بازی در سریال آژانس دوستی
حمید جبلی بازیگر سینما
علیرضا خمسه بازیگر و کمدین سینما
شماربسیاری از همکیشان زرتشتی در بزرگداشت فردوس کاویانی
نمایش سلطان مار به کارگردانی بهرام بیضایی در سال چهل و هشت
کارگردان صدرالدین زاهد
بازی در سریال همسران با همراهی مهرانه مهین ترابی
مهرانه مهین ترابی بازیگر سینما
پخش پیام تصویری داریوش مهرجویی کارگردان برجسته سینما
فاطمه معتمد آریا بازیگر سینما
سپاسداری از آرمیتا کاویانی دختر فردوس کاویانی به نمایندگی از سوی پدر
هادی مرزبان کارگردان سینما وتیاتر
آرمیتا کاویانی دختر فردوس کاویانی
هادی مرزبان خاطره ای را تعریف و اجرا کرد از فردوس کاویانی سرصحنه
پخش کلیپ تصویری از گفتگو و احترام فردوس کاویانی به مردم سرزمینش ایران زمین
بازی در نقش ناصرالدین شاه با گوهر خیراندیش
بازی در نقش یک زن دوران قاجاری به همراه اکبر عبدی
بازی در نقش یک زن دوران قاجاری
آرمیتا کاویانی مورد تشویق باشندگان قرار گرفت پس از بازگو کردن پیام پدرشان
فرتور از همایون مهرزاد است.
1393
3 پاسخ
برای این مرد بزرگوار تندرستی و شادزیوی و دیزیوی آرمان دارم. ایدون باد!
فردوس کاویانی هنرمندی راستین و دلسوز بود و هست و حتی در نمایش های کمدی به دور از دلقک بازی و لوده گری بوده است. هنر و هدف نمایش را به درستی درک کرده بود و زندگی را به نمایش می گذاشت و نه هنر بیهوده مشهور شدن و بیهوده خندیدن و خندانیدن را. با آرزوی تندرستی و بهبودی این هنرمند زرتشتی بزرگوار