هفدهمین نشست کمیته جهانی پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو از امروز آغاز به کار میکند و قرار است شش میراث ناملموس ایران که پروندهی آنها مشترک با کشورهای دیگر فراهم شده است، به بررسی و رای گذاشته شود.
به گزارش ایسنا، علی دارابی، معاون میراثفرهنگی کشور دربارهی این پروندهها گفت: هفدهمین نشست کمیته بینالمللی پاسداری از میراثفرهنگی ناملموس در شهر رباط مراکش ۶ تا ۱۲ آذرماه ۱۴۰۱ خورشیدی برگزار میشود و در این نشست، شش پرونده «هنر سوزندوزی ترکمن»، «هنر ساختن و نواختن عود»، «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی»، «یلدا/ چله»، «جشن مهرگان» و «مهارت سنتی ساختن و نواختن رباب» از کشورمان برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو ارزیابی میشود.
او افزود: با توجه به محدودیتهای ایجاد شده از سوی یونسکو برای فرستادن پروندهها، هر کشور هموند (:عضو)، هر دو سال یکبار تنها یک سهمیه ملی برای ثبت جهانی دارد که سهمیه کشورمان در سال گذشته به پرونده «هنر خوشنویسی» ویژه شده است. با توجه به اینکه امسال سهمیه نداشتیم، تهیه و تدوین شش پرونده به شکل مشترک با شماری از کشورها برای بهرهگیری از سهمیهی آنها، در دستور کار قرار گرفت. ارزیابیهای نخستین گویای از آن است که دستکم سه پرونده از شرایط بهتری برخوردارند.
دارابی یادآور شد: تاکنون ۱۷ عنصر میراث فرهنگی ناملموس از کشورمان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
ایران پیشتر پروندههای «مهارت ساختن و نواختن عود»، به صورت مشترک با کشور سوریه و «جشن مهرگان» به شکل مشترک با تاجیکستان را به یونسکو فرستاده بود که به دلیل نیاز به اصلاح بازگردانده (:ریفر) شد. (ریفر به معنای امکان بررسی پرونده در چرخه یا نشستهای بعدی).
برخی کارشناسان آگاه از دلایل پذیرفته نشدن پرونده «عود» گفته بودند: فراهم کردن این پرونده با مشارکت سوریه و بدون در نظر گرفتن دیگر کشورهای عربی که عود در آنها رواج دارد، اقدامی نادرست بود. این پرونده از سوی کسانی تهیه شد که پرونده کمانچه را فراهم کرده بودند. اینکه پرونده کمانچه از نظر کارشناسی، پرونده موفقی بود و در فهرست یونسکو ثبت شد و به همین دلیل هم انتظار میرفت که عود نیز در فهرست ناملموس یونسکو جهانی شود.
از سوی دیگر، گفته شده بود پرونده عود را با شتابزدگی از روی پرونده کمانچه رونویسی کردهاند. این پرونده پس از ویرایش از سوی سوریه و با مشارکت ایران بار دیگر روانهی یونسکو شد.
دیدگاه کارشناسان یونسکو دربارهی پرونده «مهرگان» که از سوی ایران ارایه شده بود نیز بر این بود که این جشن در کشور تاجیکستان، زندهتر و گستردهتر از ایران است، از همین رو پرونده مهرگان از سوی تاجیکستان با مشارکت ایران ویرایش و دوباره ارائه شد.
ایران همچنین پروندهی شب چله (یلدا) را پیشتر به یونسکو فرستاده بود که دلیل محدود شدن آن به جغرافیا و گسترهی فرهنگ ملی ایران، پذیرفته نشد و سرانجام، این پرونده با عنوان «یلدا یا چله» از سوی افغانستان با همکاری ایران ارایه شده است.
پروندهی چند ملیتی «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی» نیز با مشارکت هفت کشور ایران، افغانستان، آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان به یونسکو فرستاده شده است که گفته شده این پرونده شانس بالاتری برای ثبت در یونسکو دارد.
ایران همچنین در پروندهی «هنر سوزندوزی ترکمن» با ترکمنستان همکاری داشته است و پرونده «مهارت سنتی ساختن و نواختن رباب» را با همکاری تاجیکستان و ازبکستان به یونسکو فرستاده است.