ایرانیان از دیرباز براین باور بودند که شادی از داده‌های اهورایی و بخشی از آیین‌های دینی و غم و اندوه پدیده‌هایی با خوی اهریمنی است. اهورامزدا آسمان و زمین را آفرید. مردم را آفرید. شادی را برای مردم آفرید. این شادی اهورا داده را با نیایش و بزرگداشت فروزه‌های گیتوی و مینوی، با دادودهش و بخشش، همازوری و هم‌افزایی، ارج می‌نهیم و خویشکاری (وظیفه) دلپذیرِ دینی زرتشتیان می‌شود.
«جشن» برگرفته از ریشه‌ی اوستایی «یَزَ» به چَم ستایش‌کردن، گواهی می‌دهد ستایش اهورامزدا و پاسداشت آفریده‌های او، والاترین آرمان جشن‌های زرتشتی و بن‌پایه‌ی شادی راستین است. در میان جشن‌های ایرانیان دو جشن از همه برتر است. پس از نوروز، مهرگان یا جشن مهر، بزرگ‌ترين جشن ايرانيان است.
ایرانیان این دو جشن را که ریشه در به‌پاخیزی مردمی دارند و دستاورد همکاری، همدلی و پشتیبانی مردم کوچه و بازار و در پی آن کامیابی و پیروزی بر ستم و پلیدی است را به یکدیگر شادباش گفته و در زندگی خود ماندگار کرده‌اند. جشن باستانی مهرگان یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایران باستان در بزرگداشت یکی از کهن‌ترین ایزدان آریایی به نام ایزد مهر است. روز شانزدهم هر ماه در گاهشمار اوستایی ویژه‌ی ایزد فروغ، «مهر» نام گرفته است. این روز در ماه مهر، جشن بزرگی است. امروزه زرتشتیان این جشن باستانی را به گاه‌شماری خورشیدی دهم مهرماه برگزار می‌کنند. شاید بتوان مهرگان را ارزشمندترین جشن ماهیانه‌ی ایرانیان دانست. به گواه بندهش مشیا و مشیانه (آدم و حوا) در چنین روزی زاده شدند. پيشينه‌ی مهرگان به گذشته‌ايى بسيار دور برمی‌‌گردد و به گفته‌ی فردوسى، فريدون شاه، شاه پیشدادی بنيادگذار آن بوده است. موبد دکتر مهربان پولادی، فرنشین انجمن موبدان، بنیاد و ریشه‌ی واژه‌ی مهر را واژه‌ی مشترک هندوایرانی می‌داند که هم در سانسکریت و هم در اوستایی آمده است و این واژه که از میترا گرفته شده به پارسی …
آنچه دربالا خواندید بخشی از نوشتاری‌ست با عنوان «جشن فرخ مهرگان؛ فروغ مهرورزی به آیین نیاکانی» که در تازه‌ترین شماره‌ی امرداد چاپ شده است.
متن کامل این نوشتار به همراه دیگر رویدادهای زرتشتیان و گزارش از آیین گهنبار و جشن سدره‌پوشی در آتشکده‌ی آذرگشسب را در رویه‌ی هفتم (زرتشتیان) امرداد 475 بخوانید.
«امرداد» شماره‌ی 475 از دوشنبه، 10 مهرماه، 1402 خورشیدی، در روزنامه‌فروشی‌ها و نمایندگی‌های امرداد در دسترس خوانندگان قرار گرفت.
خوانندگان می‌توانند برای دسترسی به هفته‌نامه‌ی امرداد افزون‌بر نمایندگی‌ها و روزنامه‌فروشی‌ها از راه‌های زیر نیز بهره ببرند.
