گِشت مهر ایزد، داد و دهش به یاد نیاکان و درگذشتگان در روستای زرتشتینشین مبارکهی یزد برگزار شد.
زرتشتیان مبارکه یزد، روز مهرایزد تا ورهرام ایزد در گاهشمار زرتشتی، برابر با 10 تا 14 بهمنماه به یاد نیاکان و به ویژه تازه درگذشتگان داد و دهش میکنند. این آیین گونهای از دید و بازدید همراه با ساز و گِشت است. چنانکه گروهی از مردمان روستا که بیشتر آن را جوانان تشکیل میدهند در آتشکده گردهم آمده یکی از هنرمندان روستا با نواختن سرنا و هنرمند دیگر با اَرَبونه گروه را همراهی میکند برای رفتن به خانهها به حرکت درمیآیند و از نخستین خانهی روستا آغاز میکنند و خانه به خانه با یادآوری نام درگذشتگان و آرزوی دیرزیوی برای بازماندگان، دهشها را گردآوری میکنند.
میزبان با آیینه گلاب و شربت، شیرینی، سینی آجیل مخلوطی از تخمه، نخودچی و کشمش از اهالی روستا که به خانهی آنها وارد شدهاند، پذیرایی کرده و از شادی و یا غم یکدیگر با خبر میشوند. در ادامه، دهموبد و یا یکی از افراد ساز و گِشت که صدایی رسا دارد نام درگذشتگانی که پیش از این و نسلهای گذشته در این خانه سکونت داشته و هم اکنون درگذشتهاند را باز میگوید. در بیشتر خانهها نخست به روان کسی که قنات آب را در آن روستا و شهر بنیان کرده است درود میفرستند و همه برای آن درگذشتگان آمرزش و شادی روان آرزو میکنند. سپس از بازماندگان که هم اکنون در خانهی نیاکانی خویش بهسر میبرند و چراغ آن را پیوسته روشن نگه میدارند نام برده، برای آنان نیز آرزوی دیر زیوی، شاد زیوی و تندرستی میشود. گروه ساز و گِشت در پایان هر بخش با گفتن ایدون باد و شاباش گویان به نامهای یادآوری شده گواهی میدهند. فردی که مسوول اعلان نامهای دهشمندان به «درِمهر» است، سینی لُرک که اناری بر روی آن گذاشتهاند را در دست گرفته و چکامهای آیینی را میخواند. دهش گردآوری شده از خانهها را به درِمهر آتشکده برده و پس از برگزاری آیین نیایش و سرایش آفرینگانخوانی به یاد هماروانان و خواندن نام دهشمندان در میان زرتشتیان پخش میکنند.
هم اکنون این آیین در شهر تفت و بخشهای آن همچون چَم و زینآباد و مزرعهکلانتر نیز برگزار میشود. گزارش تصویری روز دوشنبه 14 بهمنماه خورشیدی برابر با ورهرام ایزد از ماه بهمن در گاهشمار زرتشتی را در پیوست میبینید:
فرتورها از سرور دهموبد است
1842
یک پاسخ
چه آيين زيبا و پر از مهربانی و صفا . به اميد روزهای شاد و بهتر برای همه هم ميهنان مهربان .