یک تیم بینالمللی از پژوهشگران گوردخمههای سنگی مرموزی را در مکانی دورافتاده در جزیره ماداگاسکار پیدا کردهاند که به گمان آنها ریشهی زرتشتی دارد.
به گزارش یورونیوز، این مهرازیهای (:معماری) صخرهای در منطقهی تنیکی در جنوب ماداگاسکار جای دارد و هیچ نمونهی همانندی (:مشابهی) از آنها در این جزیره یا سواحل خاور آفریقا تا کنون یافت نشده است.
پژوهشگران میگویند بسیاری از این سازههای باستانشناسی تازه یافتهشده مانند تراسها، دیوارهای سنگی، حوضهای سنگی و سازههای سنگتراشی شده در اندازهها، شکلها و ابعاد گوناگون در پایان هزاره یکم و سالهای آغازین هزاره دوم پس از میلاد ساخته شدهاند.
پژوهشگران که زیر نظر «گوئیدو شرورز»، استاد موسسه علوم زمینشناسی در دانشگاه برن سوئیس، این آثار را پیدا کردهاند میگویند در کمال شگفتی نزدیکترین همانندیهای سبکی به این نوع مهرازی صخرهای را میتوان در هزاران کیلومتر دورتر در ایران امروزی و به ویژه در منطقهی فارس یافت.
تاقچههای سنگتراشی در تنیکی با مکانهای گوناگون با آیین گورسپاری زرتشتیان در سراسر ایران همانندی دارد که دیرینگی آنها به هزارهی نخست میلاد یا پیشتر بازمیگردد.
این گوردخمهها به گمان میرسد از نوع «اَستودان» یا جایگاه نگهداری استخوانهای درگذشتگان باشند. واژه ی ا«َستودان» از دو بخش «اَستو» به معنای استخوان و «دان» به معنی جایگاه ساخته شده است.
اَستودانها در آیین مردگان دین زرتشت حفرههایی ساده در درون صخرههای کوه بودند که ایجاد میشدند تا استخوان مردگان پس از پوسیده یا خورده شدن اعضای غیراستخوانی لاشه از سوی لاشخورها، به آنجا برده شده و نگهداری شوند.
استودانهایی که از دورهی ساسانی در ایران به جا مانده است در شهرهایی مانند کازرون، شوشتر و مرودشت دیده میشوند و در بعضی موارد اوراد مذهبی و نام شخص درگذشته روی آنها کندهکاری شده است.
برپایهی تاریخ گذاری رادیوکربنی زغال چوب که در حفاریها در ماداگاسکار یافت شده است، تاقچههای سنگی تراشخورده و دیوارهای ماسهسنگیِ کندهکاری شده نزدیکبه سدهی دهم تا دوازدهم میلادی ساخته شدهاند.
یافتههای تازه بهویژه از آن روی درخور توجه به شمار میرود که نشان میدهد با وجود فاصلهی بیش از ۲۰۰ کیلومتری میان این سازهها و نزدیکترین سواحل ماداگاسکار، ساکنان تنیکی در دوران قرون وسطی (سده های میانی) بخشی از شبکههای بازرگانی اقیانوس هند بودهاند.
پژوهشگران مهرازی سنگتراشی شده در تنیکی را به عنوان بخشی از یک گورستان ساختهشده به دست کوچندگانی (:مهاجرانی) با ریشه زرتشتی تفسیر کردهاند.
آنها بر این باورند مردمی که به ساحل ماداگاسکار آمدند و سرانجام در تنیکی مستقر شدند، آیینها و باورهای خود را از خارج از جزیره آورده و در زمانی که در آنجا بودهاند آنها را ادامه دادهاند.
همچنین پژوهشگران این گمانه را رد نکردهاند که سازههای باستانشناسی در تنیکی ممکن است کار گروهی از مردم باشد که آیینها و باورهای ویژهشان پس از ورود به جزیره شکل گرفته و تکامل یافته است. به گفتهی آنان این گمان وجود دارد که سازههای سنگتراشی شده به گونهی اتفاقی همانندیهای ظاهری به زرتشتیان در ایران داشته باشد.
پژوهشگران میگویند که هنوز مطالعات باستانشناسی بیشتری برای آزمایش فرضیه «منشا مذهبی و آداب و رسوم تشییع جنازه» در میان ساکنان پیشین تنیکی در ماداگاسکار و غرب اقیانوس هند مورد نیاز است.
نتایج پژوهشهای تازه در نشریه علمی Azania: Archaeological Research in Africa» » منتشر شده است.