خاطرات شاهرخ کشاورزی؛ دبیر بازنشسته آموزش‌وپرورش تهران (۱۰)

در بخش‌های (۱) تا (۹) خاطراتِ زنده‌یاد شاهرخ کشاورزی؛ دوران کودکی، آغاز دبستان تا دیپلم‌گرفتن از دبیرستان البرز و دانشجویی در دوره شبانه دانشسرای‌عالی، اجرای برنامه‌های موسیقی و کار در پالایشگاه نفت پارس و چگونگی سرپرستی و اجرای موسیقی در جشن‌های نوروز، مهرگان و سده و تدریس در فیروزبهرام، جشن دبیرستان ایرانشهر و خاطراتی از دبیرستان، هم‌چنین ویرداشت‌های ایشان از برگزاری جشن هشتادسالگی دبیرستان فیروزبهرام، بزرگداشت‌ها در مراسم پاداش واستار، تدریس در دبیرستان مطهری و خاطراتی از آن‌جا، بازنشستگی از خدمت دولتی در مهرماه ۱۳۵۷ خورشیدی، کارهای موسیقی و بنیان‌گذاری موسسه فرهنگی – هنری مهرداد آبادیان را باهم خواندیم.
خاطراتِ آقای کشاورزی ما را با زندگی مردم در هشتاد سال گذشته، تاریخچه‌ آموزشگاه‌های زرتشتی کرمان و تهران و چگونگی اجرای برنامه‌های موسیقی در آن روزگاران آشنا می‌کند.
از خانواده ایشان به‌ویژه همسر، فرزندان و برادران ایشان، خواهش‌مندم در کامل کردن این خاطرات، به‌ویژه در زمینه عکس‌های قدیمی و کودکی ایشان من را یاری دهند. هم‌چنین اگر دنباله این خاطراتِ آموزنده را دارند، برای ویرایش در اختیارم قرار دهند تا پس از انتشار در سایت «امرداد»، آن را به صورت کتاب منتشر کنم.
اینک بخش (۱۰) این خاطرات:

آشنایی من با کتاب
آشنایی من با کتاب به دوران دانش‌آموزی در دبستان آغاز می‌شود که با ورق زدن و تماشا کردن چند جلد کتاب قدیمی موجود در قفسه گنجه پدرم شروع شد. خیلی دلم می‌خواست بدانم در این کتاب‌ها چه نوشته شده است. گاهی پدرم در برابر پرسش‌های من صفحه‌ای از آن‌ها را می‌خواند و برایم توضیح می‌داد. قدیمی‌ترین آن‌ها کتاب خرده اوستا نگارش موبد رشید شهمردان که در پایان دیباچه آن نوشته: «بمبئی، ۲۵ امرداد ۱۳۱۷ خورشیدی». این کتاب را هنوز دارم. اکنون با نگاه به جلد قهوه‌ای‌رنگ و نقش بزرگ فروهر در بالا و دو ستون تخت‌جمشید در دو بخش کناری و پایینی آن، به عالم بچگی و دوران کودکی خود؛ قبل از رفتن به مدرسه برمی‌گردم؛ به‌ویژه آن خطوط مدادی بر صفحه درونی جلد که آن زمان کشیده‌ام و تقلید از حروف الفبا کرده‌ام. در بخش دوم این کتاب را که تاریخ تیر ماه ۱۳۰۸ یزدگردی بمبئی برابر با ۱۳۱۸ خورشیدی دارد، الفبای دین دبیره با تلفظ آن آمده و چاپ هر دو بخش کتاب در همین تاریخ است. صفحاتی از این کتاب را هر روز صبح زود پدرم با صدای گرم و آرام خود می‌خواند.
دومین کتاب قدیمی در خانه پدری‌ام در کرمان، گات‌های اشوزرتشت ترجمه استاد ابراهیم پورداود و چاپ برلین آلمان بود که امروزه یک کتاب پرارزش قدیمی به شمار می‌آید و شامل پیش‌گفتار مفصل و ترجمه متن اصلی به فارسی است.
کتاب دیگر دو جلد رمان پاردایانها اثر میشل زواگو، با قدیمی‌ترین ترجمه فارسی آن بود. چندین جلد مجله با جلد رنگی به نام شیپور که با فارسی اما در هندوستان چاپ شده بود و چند جلد کتاب خرده اوستای دیگر که بعداً ترجمه و چاپ شده است.
بعدها در دوران دبیرستان با مجله‌های ترقی، اطلاعات هفتگی، تهران مصور، آسیای جوان، امید ایران و … آشنا شدم. کتاب‌های آشیانه عقاب، سه تفنگ‌دار الکساندر دوما و نمونه‌های دیگر که به همراه مجلات هفتگی و ضمیمه آنها فروخته می‌شد می‌خواندم. ماهنامه هوخت با امتیاز مدیریت دکتر صرفه‌نیا و سردبیری اردشیر جهانیان از انتشارات زرتشتیان که سال‌ها چاپ و منتشر شده و مورد توجه و استفاده بیشتر زرتشتیان و دیگر خوانندگان علاقمند بود، در خانه‌مان وجود داشت. سال‌های بعد ماهنامه‌های فروهر، چیستا و روزنامه امرداد جانشین آن شد.
شوق خواندن کتاب همچنان در دلم زبانه می‌کشید و در هر فرصتی کتابی که دوست داشتم با علاقه می‌خواندم و نکته‌های جالب آن‌ها را در دفتری یادداشت می‌کردم. در این دفترها اشعار معروف شعرای گذشته و حال و نوپرداز نوشته شده و چند دفتر هم به نوشتن نکته‌های جالب از کتاب‌های مختلف به‌ویژه نوشته‌های تاریخی دکتر باستانی پاریزی که با تحقیق کامل نوشته شده است، گردآوری کردم که این دفترهای یادداشت هر کدام خود یک کتاب پربار و خواندنی هستند. هر مطلب با ذکر نام نویسنده یا مترجم و نام کتاب و یا نام شاعر ثبت شده است.

نویسندگی من
از دوران دانشجویی به نویسندگی رو آوردم و علاقمند شدم تا هرچه را خوانده یا آموخته و یا تحقیق و جمع‌آوری کرده‌ام، برای استفاده دیگران بنویسم و در اختیار آنها بگذارم.
نوشته‌هایی که از من تاکنون چاپ و منتشر شده است، به ترتیب عبارتند از:

۱. قصه‌ها: قصه‌ها داستانی است که در دوران دانشجویی و برای شرکت در مسابقه داستان‌نویسی مجله اطلاعات جوانان نوشته شده و با ذکر نام و چاپ عکس در یک صفحه کامل این مجله در سال ۱۳۳۹ خورشیدی چاپ شده است. در پایان این دوره مسابقه داستان‌نویسی ضمن مراسمی که در تالار فرهنگ تهران برگزار شد سه جلد کتاب بسیار پرارزش شعر و ادب پارسی از دست استاد سعید نفیسی جایزه گرفتم.
۲. تئوری و شناخت موسیقی برای دانشجویان کلاس‌های تربیت معلم که از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۹ در این دوره‌ها تدریس هم کردم و برای ساعت درس سرود مدارس فراگرفتن این رشته بسیار مفید و لازم بود.
۳. کتاب‌های فرهنگ عامیانه کرمان مردم کرمان
۴. چگونگی چگونگی اشتقاق قاره‌ها
۵. پرسش و پاسخ خاورشناسی
۶. از فضا چه خبر
۷. پرسش و پاسخ گیاه‌شناسی
۸. پرسش پاسخ زمین‌شناسی
۹. تست‌های زیست‌شناسی جانوری
۱۰. تست‌های زیست‌شناسی گیاهی
۱۱. تست‌های زمین‌شناسی
۱۲. نوشتار موسیقی سنتی در بین زرتشتیان؛ چاپ شده در ماهنامه چیستای شماره 5 و 6 فروردین ۱۳۷۵ که با پیشنهاد استاد پرویز شهریاری، سردبیر ماهنامه صورت گرفت. این نوشته در پاسخ به پرسش نه‌چندان عجیب شماره ۴ و ۵ سال ۷۴ آقای سیدعلی‌رضا میرعلی‌نقی هنرمند موسیقی‌دان پرارزش ایرانی که پیرامون نقش زرتشتیان در پیشبرد موسیقی اصیل ایرانی مطرح کرده‌اند و پرسیده بودند که آیا هموطنان زرتشتی این‌قدر با موسیقی اصیل این مرز و بوم بیگانه‌اند که تاکنون نه بین موسیقی‌دانان والامقام و نه بین مطربان فرودست نامی از آنها برده نشده است؟! باید یادآور شوم همه زرتشتیان موسیقی‌دان زرتشتی تا آنجا که می‌شناسم و می‌دانم هیچگاه در این رشته فعالیت حرفه‌ای نداشتند و شاید به همین دلیل شهرت همگانی نداشته و حتی در چند جلد کتاب مردان موسیقی سنتی ایران، نامی از هیچ یک برده نشده است.
سپس به معرفی فعالیت‌های خود و برادرم پرویز در سال‌های گذشته پرداختم و در پایان نوشته نام زرتشتیانی که از قدیم تا به آن روز در کرمان و تهران می‌شناختم و رویهم ۳۵ نفر می‌شدند با ذکر رشته‌ای که آشنا بودند، آورده‌ام
۱۳. نوشتار معرفی شخصیت‌های زرتشتی؛ چاپ شده در ماهنامه فروهر خرداد و تیر ۱۳۷۸، شماره ۳۷۳. در این نوشته گذری کرده‌ام بر آثار کیخسرو کشاورزی مترجم توانا که به سه زبان فرانسه، انگلیسی و روسی چیره بود. ۱۰ جلد کتاب چاپ‌شده از ایشان را معرفی کرده‌ام. این کتاب‌ها به ترتیب تاریخ انتشار عبارتند از:
یک) زمان زرتشت نوشته پروفسور کاتراک شرق‌شناس بزرگ و از پارسیان هند برگردان از انگلیسی چاپ ۱۳۴۹.
دو) ۱۰ داستان از چخوف، برگردان از روسی چاپ ۱۳۴۹.
سه) صحرا نوشته آنتوان چخوف برگردان از روسی چاپ ۱۳۵۰.
چهار) زندگی‌نامه سیاسی چرچیل نوشته و. گ. تروخانوفسکی برگردان از روسی چاپ ۱۳۵۲.
پنج) رازهای جنگ جهانی دوم نوشته گ.ا دبورین چاپ ۱۳۵۶.
شش) پیر قصه‌گو نوشته کیخسرو کشاورزی چاپ ۱۳۵۸، دو داستان تاریخی درباره زرتشتیان قدیم ایران.
هفت) حماسه ستارخان نوشته پناهی ماکوئی برگردان از روسی چاپ ۱۳۵۹.
هشت) تاریخ ایران از زمان باستان تا امروز نوشته پنج تاریخ‌نگار روسی برگردان از روسی چاپ ۱۳۵۹.
نه) بانو نوه چنگیزخان نوشته واسیلی‌یان برگردان از روسی چاپ ۱۳۶۳
ده) تاریخ ادبیات ایران نوشته یان ریبکا و … برگردان از روسی چاپ ۱۳۷۰.
روزنامه کیهان در شماره ۸۱۹۰ تاریخ ۱۳ آبان ۱۳۴۹ در صفحه کتاب خود؛ کتاب ده داستان از چخوف را توسط محمدتقی ثقفی و در شماره ۹۲۱۸ به تاریخ ۸ فروردین ۱۳۵۳ کتاب زندگی‌نامه سیاسی چرچیل را با عنوان قضاوت تاریخ درباره چرچیل معرفی و بررسی کرده است. کتاب پیر قصه‌گو نیز در روزنامه بامداد شماره ۲۰۸ تاریخ ۲۹ /۱۰ /۱۳۵۸ به عنوان «تاریخ‌نویسی علمی»، نقد و بررسی شده و می‌نویسد: «خط کلی داستان آینه‌ای از روند تکاملی جامعه زرتشتیان در طول قرن‌هاست».
۱۴. نوشتار یادی از گذشته‌ها، چاپ شده در ماهنامه فروهر، مهر و آبان ۱۳۸۰ شماره ۳۸۷. در این نوشته چگونگی تشکیل و فعالیت نخستین گروه موسیقی در سازمان فروهر را یادآور شدم که همراه با دو عکس از هنرمندان ارکستر سازمان فروهر بر روی سن سالن دبستان گیو مربوط به جشن اعلامیه حقوق بشر در سال ۱۳۳۹ است و از هنرمندانی که در این برنامه شرکت داشته اند نام برده شده: شاهرخ کشاورزی نوازنده ویولن و رهبر ارکستر، شاهویر ویولن، اردشیر خسرویانی ویولن، خرمی ویولن، داریوش جهانیان پیانو و آکاردئون، ایرج فرودیان فلوت، پرویز کشاورزی تار، نوروزیان سنتور، مهربان کیانخو پیانو و آکاردئون، سیروس ایران‌پور خواننده آواز و نوازنده تنبک، فرنگیس مزدیسنی خواننده ترانه‌ها.
۱۵. موسیقی هنری اهورایی، در روزنامه امرداد، ۱۸ بهمن ۱۳۷۹، شماره ۱۴ به چاپ رسیده است. در این نوشتار یادآور شده‌ام به طور کلی کهن‌ترین ادبیات هر قومی را سرود، شعر و نیایش تشکیل می‌دهد. موسیقی یکی از پدیده‌های پرارزش پروردگار است که انسان به آن نیاز دارد.
۱۶. سکوت سرشار از ناگفته‌هاست، در روزنامه امرداد، ۲۸ فروردین ۱۳۸۰ چاپ شده است. در این نوشتار؛ پیرامون نقش سنگ‌نوشته‌ها و نگاره‌های کهن ایران‌زمین در بیستون و تخت جمشید و … که در دل خود تاریخ و فرهنگ کهن ایران را نگه‌داشته‌اند، گفت‌وگو شده است.
۱۷. یادها و یادگارها چاپ شده در روزنامه امرداد ۲۱ اسفند ۱۳۸۰، در آن خاطراتی از دوران تدریس ۲۵ ساله خود در دبیرستان فیروزبهرام را یادآور شده‌ام. در ضمن کاریکاتوری که از چهره من توسط کیخسرو خانبدر، یکی از دانش‌آموزان سال آخر دبیرستان با هنرمندی و شباهت بسیار کشیده شده و در تاریخ ۱۳۵۸/۷/۹ به من هدیه کرده، چاپ شده است.
۱۸. پیشینه دبیرستان فیروز بهرام چاپ شده در ماهنامه فروهر شماره ۴۰۷، سال ۱۳۸۳؛ در این نوشتار تاریخچه بنیانگذاری این دبیرستان که ثبت میراث فرهنگی هم شده و چگونگی فعالیت‌های فرهنگی آن تا به امروز را یادآوری کرده‌ام.
۱۹. نخستین شاعر پارسی‌گوی زرتشتی، چاپ شده در ماهنامه فروهر شماره ۴۰۸ سال ۱۳۸۴؛ در این نوشته به معرفی «زرتشت بهرام پژدو» که در آغاز فتنه مغول در ایران می‌زیسته پرداخته‌ام و دوران زندگی و اشعار او را معرفی کرده‌ام.
۲۰. دبیرستان ایرانشهر کرمان با پیشینه ۱۰۰ ساله، چاپ ماهنامه فروهر شماره ۴۳۶ سال ۱۳۸۸، در این نوشتار با تحقیق و بررسی، از گذشته این دبیرستان پسرانه زرتشتیان کرمان، به طور کامل چگونگی بنیانگذاری و فعالیت‌های فرهنگی ـ هنری آن را تا به امروز بازگو شده است.
۲۱. تندرستی با دانستنی‌های نو، چاپ شده در ماهنامه ۴۰۴ سال ۱۳۸۳، در این نوشته بخش‌هایی از کتاب «تغذیه مناسب» نوشته جین کاریر که مناسب برای سلامتی و طول عمر همگان است، برگردان و گزیده شده است.
۲۲. منجمان زرتشتی، چاپ شده در شماره ۴۱۱ سال ۱۳۸۴، ماهنامه فروهر که بازگوکننده تاریخچه و شناخت منجمان زرتشتی مانند «ملاگشتاسب» پسر «بهمن زرپیت»، از منجمان دانشمند و خزانه‌دار کریم‌خان زند و نیز منجم و خزانه‌دار لطفعلی‌خان زند بوده است تا ملا مرزبان منجم که در سال ۱۳۰۰ خورشیدی در محله شهر کرمان درگذشت، همراه با عکسی از او و جدول دودمان‌نامه (شجره‌نامه) این خانواده که به بهرام گور ساسانی می‌رسد.
۲۳. گذری کوتاه بر کتاب «مزدیسنا و تاثیر آن در ادبیات پارسی» نوشته دکتر محمد معین، چاپ شده در ماهنامه فروهر شماره ۴۱۷ سال ۱۳۸۵. در این مقاله به معرفی استاد دکتر محمد معین و این کتاب پرارزش که رساله دکترای ادبیات ایشان بوده است، پرداخته‌ام و سرفصل‌هایی از این کتاب و عکس‌ها و نکات جالب آن را یادآور شده‌ا.
۲۴. شبی به یاد گذشته، چاپ در ماهنامه فروهر شماره ۳۹۹ سال ۱۳۸۲، گزارشی است از چگونگی برگزاری نخستین فعالیت پیشکسوتان موسیقی سازمان جوانان زرتشتی فروهر که در آن با یادآوری خاطراتی از ۴۰ سال پیش و جشن گشایش سازمان فروهر در سالن آرارات تهران از سال ۱۳۳۹ تا به امروز، از همه هنرمندان و فعالین این سازمان یاد شده است.
۲۵. یادی از گذشته‌های پرخاطره، چاپ شده در ماهنامه فروهر شماره ۴۳۱ سال ۱۳۸۹. در این نوشتار که به مناسبت ۵۰ سالگی سازمان فروهر در شماره مخصوص منتشر شد؛ گوشه‌هایی از خاطرات خود از ۵۰ سال پیش تا ۱۳۸۹ و برنامه‌های موسیقی، تئاتر، سخنرانی، دکلمه، حرکات موضوع و … را در جشن‌های سازمان را یادآور شده‌ام؛ همراه با عکس‌هایی بسیار جالب و دیدنی که نشانه‌هایی از فعالیت‌های گروه‌های هنری سازمان فروهر است. همچنین حضور استاد ابراهیم پورداود و بخش‌هایی از سخنان ایشان که با عکس همراه است.
۲۶. موسیقی‌نامه، نشریه دهمین همایش موسیقی زرتشتیان سراسر کشور که توسط کانون دانشجویان زرتشتی منتشر شد. این همایش در روزهای پنجم و ششم آذر ۱۳۸۸، در محل جشنگاه خسروی برگزار شد. در این موسیقی‌نامه سه بخش از نوشته‌های اینجانب «پیرامون نگاره‌ای از کهن‌ترین ارکستر جهان» و «موسیقی در دین زرتشت» و «شناخت کلمه موزیک و تاریخچه آن»، با ذکر نام نویسنده آمده که باعث افتخار و سپاس‌گزاری است.
در مقاله «پیرامون نگاره‌ای از کهن‌ترین ارکستر جهان» آمده است: نگاره‌ای از کهن‌ترین ارکستر جهان به دست پروفسور دلوگاز استاد باستان‌شناسی دانشگاه کالیفرنیا و پروفسور هلن جی کانتور استاد باستان‌شناسی دانشکده شرقی دانشگاه شیکاگو در تپه چغامیش خوزستان کشف شد و سندی است از موسیقی۵۰ سده پیش ایران‌زمین. در این نگاره میزبان نشسته بر روی بالش، پشت سفره یا میز و خدمتکاری که مشغول پذیرایی از او است. روبروی‌اش نوازندگان این ارکست کهن بر زمین نشسته، یکی چنگ و دیگری طبل می‌نوازد. یک نفر نوازنده بوق که یکی بر دهانش گذاشته و بوق دیگر را در دست دارد و فرد دیگر خواننده که نشسته و یک دستش را در کنار دهانش گذاشته و آوازخوان است. این سند نشان می‌دهد چنگ یک ساز ایرانی است و ۷ خط عمودی کنار هم نیز بر روی آن نشانه هفت نوت موسیقی است.
بخش دیگر که عنوان «موسیقی در دین زرتشت» را دارد؛ از کهن‌ترین سروده‌های آهنگین و یکی از مقدس‌ترین بخش‌های اوستا، سرودهای اشوزرتشت یعنی گاتها که دارای وزن و آهنگ است، گفت‌وگو می‌کند. بنابراین سرایش اوستا با آهنگ ویژه خود همراه بوده است. گاتها که تا به امروز به یادگار مانده، جمع «گات» به معنی سرود یا شعر یا گفتار منظوم است. در زبان پهلوی به «گاس» تبدیل شده و در زبان فارسی «گاه» است؛ مانند سه‌گاه و چهارگاه. در مقامات معنوی، پروفسور «دیبر» موسیقی اوستایی را کهن‌ترین موسیقی دنیا به شمار آورده است که دارای خط یا نوتی به نام «ویش دبیره» و ۳۶۵ علامت داشته است و هرگونه صدا را با آن ثبت می‌کردند. بنابراین ایرانیان هزار سال پیش برای نخستین بار نوت موسیقی را اختراع کردند.
در نوشتار «شناخت کلمه موزیک و تاریخچه آن»، به معرفی کلمه «موزیک» پرداخته‌ام که از زبان یونانی آمده است. در زبان کهن یونان به تمام هنرهای زیبا موزیک می‌گفتند و برای هر چیز رب‌النوع داشتند که «موز» نامیده می‌شدند. از ۲۰۰۰ سال پیش کلمه «موز» پایه «موزیک» قرار گرفت و آن را فقط به هنر موسیقی می‌گفتند.
این سه بخش بالا از نوشتار «موسیقی هنری اهورایی» اینجانب در روزنامه امرداد شماره ۱۴ سال ۱۳۷۹ و نوشتار «سکوت سرشار از ناگفته‌هاست» چاپ روزنامه امرداد ۲۱ فروردین ۱۳۸۰ که با ذکر منبع در نشریه موسیقی‌نامه دهمین همایش موسیقی کانون دانشجویان از آن استفاده شده است.
۲۷. نوشتار دیگری که به تاریخ ۵ تیرماه ۸۰ در شماره ۲۲ امرداد با عنوان «آغاز اوستاشناسی در اروپا» به چاپ رسانده‌ام یادآوری کرده‌ام که چگونه «آنکتیل دوپرون» فرانسوی در سال ۱۷۵۴ میلادی کتاب وندیداد چاپ سنگی آکسفورد به دستش رسید و گشودن راز دین زرتشتی سراسر وجود او را فراگرفت. به هندوستان رفت و در آنجا زبان فارسی را آموخت و نسخه‌ای از کتاب اوستا را به زبان فرانسه برگرداند و در سال ۱۷۷۱ میلادی شاهکار خود را که برگردان نوشته‌های مقدس زرتشتی بود در سه دفتر به نام «زند ـ اوستا» به زبان فرانسه در اروپا منتشر کرد و این آغاز دوران اوستاشناسی در اروپا شد. او در سن ۷۵ سالگی به سال ۱۸۰۵ میلادی درگذشت.
۲۸. آخرین نوشتاری که تا امروز سوم اسفندماه ۱۳۹۳، در ماهنامه شماره ۴۵۶ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۲، به چاپ رسانده‌ام عنوان آن «نیک‌اندیشِ خیرخواه» است. عکس و یادنامه‌ای است برای درگذشت شادروان دکتر منوچهر خدیوپارسی دوست صمیمی و همیشگی‌ام. با او از پنج سالگی در کرمان همسایه دیواربه‌دیوار یکدیگر بودیم. در دوران دانشجویی در تهران و ادامه آن و رفتن به آمریکا و گرفتن تخصص زنان و زایمان و دیدارهای پرخاطره بعدی هم‌چنان دوست نازنین من بود. ایشان با به دنیا آوردن بیش از ۱۰۰۰ فرزند سالم، با افسوس فراوان در ۲۹ فروردین ۱۳۹۲ درگذشت. ایشان متولد ۱۳۱۷ خورشیدی در کرمان؛ دانش‌آموز دبستان کاویانی و دبیرستان ایرانشهر در کرمان و سپس دبیرستان فیروزبهرام در تهران بود و در سال ۱۳۳۶، در کنکور ورودی دانشکده پزشکی دانشگاه تهران پذیرفته شد و پس از پایان دوره سربازی به خارج رفت و در سال ۱۳۴۷ تخصص گرفت.
این نوشتار با شعر؛ «فریاد گزین عمر جهان هر نفسی رفت / دیدیم کزین جمع پراکنده کسی رفت»، از هوشنگ ابتهاج (ه.ا. سایه) آغاز می‌شود و سپس با یادآوری گوشه‌هایی از دوران زندگی و فعالیت‌های او به نیک‌اندیشی و خیرخواهی او برای کارهای فرهنگی جامعه زرتشتی می‌رسد؛ شامل:
یک) کمک به بنیاد کتابخانه بزرگ دبیرستان ایرانشهر کرمان در سال ۱۳۴۷ خورشیدی به یاد دوران دانش‌آموزی با هدیه بیش از ۲۵۰ جلد کتاب پرارزش و ماندنی.
دو) کمک مالی به نخستین چاپ کتاب برگردان گاتها از شادروان موبد رستم شهزادی
سه) کمک مالی برای خرید صندلی‌های تک‌نفره چوبی دانشجویی به جهت کلاس‌های دبیرستان فیروزبهرام به یاد دوران دانش‌آموزی در این مدرسه که جانشین نیمکت‌های فرسوده و قدیمی کلاس‌ها شد.
چهار) کمک مالی به انتشارات سازمان فروهر جوانان زرتشتی تهران که در چند نوبت انجام گرفت. روانش شاد و یادش گرامی.

جشن بازنشستگی فرهنگیان زرتشتی
در هفتم مهرماه ۸۴، سازمان جوانان زرتشتی تهران فروهر در کوشک ورجاوند یک جشن و گردهمایی باشکوهی برگزار کرد و از آموزگاران و دبیران زرتشتی بازنشسته که در آموزشگاه‌های زرتشتی خدمت کرده بودند با هدیه شاخه گلی تجلیل به عمل آورد. زیرا این آموزگاران سالیان جوانی و شادابی خود را در راه آموزش و پرورش جوانان و نوجوانان گذرانده‌ بودند. در نشریه‌ای که به همین مناسبت چاپ و در بین حاضرین پخش شد نام و عکس و گوشه‌هایی از خدمات و تاریخ شروع به خدمت و بازنشستگی این فرهنگیان گرامی به ترتیب زیر آمده است:
یک) استاد پرویز شهریاری، استاد ریاضی دبیرستان فیروزبهرام تهران و سردبیر ماهنامه چیستا.
دو) ماه‌خورشید پارینه دبیر ورزش دبیرستان انوشیروان دادگر و دیگر مدارس دخترانه. بازنشستگی ۱۳۸۰.
سه) استاد بهرام خسروی دبیر ریاضی دبیرستان مارکار یزد و ایرانشهر کرمان و فیروز بهرام تهران. بازنشستگی ۱۳۵۳.
چهار) استاد اردشیر فرهمند کرمانی دبیر ریاضی دبیرستان ایرانشهر کرمان و دبیرستان انوشیروان دادگر تهران. بازنشستگی ۱۳۵۳.
پنج) تیرانداز پرخیده مدیر دروس و دبیر ریاضی دبیرستان فیروزبهرام. بازنشستگی ۱۳۵۶.
شش) رشید سپنتا ۳۰ سال در کادر اداری و دفتردار دبیرستان فیروز بهرام بازنشستگی ۱۳۶۴.
هفت) شاه‌فریدون بنداری دفتردار دبیرستان فیروز بهرام، مدرسه راهنمایی رستم آبادیان و مسئول کتابخانه اردشیر یگانگی بازنشستگی ۱۳۶۶.
هشت) مهربان جهانبخش‌زاده دبیر ریاضی دبیرستان ایرانشهر کرمان و مدرسه راهنمایی رستم آبادیان بازنشستگی ۱۳۵۵.
نه) گلستان روح‌انگیز آذرکیوان امور دفتری، پیشاهنگی و معاونت دبیرستان انوشیروان دادگر. بازنشستگی ۱۳۷۳.
ده) شاهرخ کشاورزی ۷ سال دبیر زیست‌شناسی و زمین‌شناسی دبیرستان پسرانه ایرانشهر کرمان و معاونت این دبیرستان و تدریس در دبیرستان دخترانه کیخسرو شاهرخ کرمان، سپس ۲۵ سال تدریس زیست‌شناسی در دبیرستان فیروزبهرام تهران. بازنشستگی ۱۳۷۵.
یازده) فریدون گشتاسبی اردکانی تدریس زیست‌شناسی در دبیرستان‌های مارکار، کیخسروی و ایرانشهر یزد، دبیرستان البرز تهران و مدت کمی در فیروز بهرام به طور افتخاری. بازنشستگی ۱۳۷۳.
دوازده) هرمزدیار فرامرزیان تدریس در کرمان سال‌های ۱۳۳۳ تا ۱۳۴۸ و در دبیرستان فیروزبهرام تهران از ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۸. بازنشستگی ۱۳۵۴.
سیزده) مهربان اوشیدری تدریس ادبیات در دبیرستان فیروزبهرام تهران از سال ۱۳۸۱. بازنشستگی ۱۳۵۸.
چهارده) دوغدوی کاجیان امور دفتری دبیرستان انوشیروان دادگر از ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۹ به مدت ۳۰ سال بازنشستگی ۱۳۵۹.
پانزده) ماندگار جمشیدیان آموزگار و مدیریت دبستان جمشیدجم تهران به مدت ۳۰ سال از ۱۳۳۱ تا ۱۳۶۰ بازنشستگی ۱۳۶۰.
شانزده) سروش شیدایی تدریس ادبیات در دبیرستان ایرانشهر کرمان از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۴۹ و در دبیرستان فیروزبهرام و رستم آبادیان تهران از ۱۳۵۷ تا ۱۳۸۲. بازنشستگی ۱۳۶۲
هفده) خداداد شهریازاده ناصری دبیر ادبیات تاریخ و جغرافی ریاست دبیرستان فیروز بهرام تهران از سال ۱۳۵۷ تا بازنشستگی در شهریور ۱۳۵۹.
هیجده) شاهرخ خدادادی دبیر ریاضی از سال ۱۳۴۱ در دبیرستان‌های کرمان، سپس ۲ سال تدریس افتخاری در دبیرستان فیروزبهرام و انوشیروان دادگر تهران.
نوزده) افلاطون خسروی لیسانس و دبیر ریاضی تدریس در دبیرستان کیخسرو شاهرخ کرمان و دبیرستان فیروزبهرام تهران. بازنشستگی ۱۳۷۳.
بیست) دولت دولت نیک‌منش لیسانس تربیت بدنی و فوق‌لیسانس جامعه‌شناسی مدت ۸ سال امور تربیت بدنی و تربیتی دبستان گیو را برعهده داشت.
بیست‌ویک) کیخسرو کریم‌دادی دبیر زبان انگلیسی در اردکان یزد، ناظم دبیرستان فیروزبهرام در دوران مدیریت حکیم‌الهی و معاونت پیشدادی دبیر ورزش دبیرستان فیروزبهرام در زمان مدیریت خداداد شهریارزاده مدت ۲۰ سال معاون دبستان جمشیدجم. بازنشستگی ۱۳۷۷.
بیست‌ودو) پروین شهزادی استخدام سال ۱۳۵۰ در آموزش و پرورش کرج از ۱۳۵۶ تا بازنشستگی در سال ۱۳۸۰ در دبستان جمشید جم تدریس کردند.
ادامه دارد
بخش ۱۱: نوشته‌های پراکنده

_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _

یادآوری: بخش (1)، بخش (2)، بخش (۳)، بخش (4)، بخش (5)، بخش (6)، بخش (7)، بخش (8)، بخش (9)

فروهر، سال ۵۱، شماره ۴۷۴، فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۶

امرداد شماره ۴۰، ۲۱ اسفند ۱۳۸۰

موسیقی سنتی در بین زرتشتیان-نویسنده: شاهرخ کشاورزی- چیستا اسفند ۱۳۷۴ و فروردین ۱۳۷۵ شماره ۱۲۶ و ۱۲۷

فرتورها از آرشیو بوذرجمهر پرخیده است.

4090