الوندی که پیوندگاه تاریخ و طبیعت است، این‌روزها زخم لودرها را بر تن خویش می‌بیند و راه باریک و زیگزاکی که از «گنجنامه» به سوی «میدان میشان» می‌رفت، با نام «جاده سلامت» تعریض شد. حتا متولیان مجموعه تفریحی و توریستی گنجنامه به همین میزان بسنده نکردند و بر سر الوند منت گذاشته و در کنار این جاده درختکاری هم کردند!
به گزارش خبرگزاری ایسنا، تنها پنج سال از دست‌اندازی پیشین به دشت میشان در مسیر قله الوند می‌گذرد، هرچند پیش از این رویداد در سال‌های گذشته ایجاد تله‌کابین گنجنامه و تاسیسات مورد نیاز تله‌کابین، خود راه را برای آسیب بیشتر به کوهستان الوند که بخشی از آن در فهرست میراث ملی کشور نیز ثبت شده هموار کرد؛ کارهایی که به گمان می‌رسد هنوز ادامه‌دار است، شاید به همین دلیل هم این بار سراغ جاده‌ای هموار برای رسیدن به همان مسیر میشان به گنجنامه رفته‌اند.
سنگ‌نگاره‌ای که با هموارسازی جاده از میان می‌رود
نزدیک به ۱۰ روز پیش کارشان را برای زیرسازی جاده میشان آغاز کرده‌اند و کارگران پروژه هم پافشاری کردند که کارشان قرار است به درختکاری پایان بپذیرد. این خود نشانه‌ای است که گمان آغاز تخریب‌های بیشتر در دل این مسیر را بیشتر می‌کند؛ آن‌هم در شرایطی که کنش‌گران میراث‌فرهنگی از کشف سنگ‌نوشته‌ای (:کتیبه‌ای) در نزدیکی همین مسیر خبر داده‌اند که گمان تخریبش در زمان انجام عملیات هموارسازی (تسطیح) محوطه وجود دارد.
ناهید زندی‌صادق، دانش‌آموخته‌ی ایران‌شناسی و کنش‌گر میراث‌فرهنگی همدان، در یادداشتی دیده‌هایش از الوند را، چه زمان راه‌اندازی تله‌کابین بالای گنجنامه و چه زخمی کردن دشت میشان و وضعیت این روزهایش، این‌گونه نوشته است: «الوند؛ همان کوه مقدس و سپندی که در طول تاریخ همواره تکیه‌گاه و پناه هگمتانه باستانی، مادستان و همدان بوده و هست، این روزها رنجور و مجروح نظاره‌گر بی‌مهری فرزندان خویش است، از همان روزها که راه‌اندازی تله‌کابین کوهنوردی را به تفریح و تفرجی آسان بدل کرد و دشت‌میشان زیر پای مسافران و گردشگران با زباله‌ها انباشته شد، دل الوند و الونددوستان شکست.
سنگ‌نگاره‌ها و سنگ‌نوشته‌هایی که در جای‌جای کوهستان الوند به یادگار مانده‌اند از روزگار پیش از تاریخ تا دوره اشکانیان را برمی‌گیرد که شاید معروف‌ترین و بزرگترین آن‌ها سنگ‌نوشته‌های داریوش بزرگ و فرزندش؛ خشایارشا باشد. دره گنجنامه و دامان الوند همواره ییلاق همدانی‌ها بوده و ادیبان و مورخان از سرسبزی و آب هوای این منطقه بسیار نوشته‌اند».
زندی‌صادق در ادامه می‌نویسد: «الوندی که پیوندگاه تاریخ و طبیعت است، این‌روزها زخم لودرها را بر تن خویش به تماشا نشسته و چشم‌به‌راه مسوول مسوولیت‌پذیری است که مرهمی بر جان نحیفش بگذارد. متولیان مجموعه تفریحی و توریستی گنجنامه به همین میزان بسنده نکردند و بر سر الوند منت گذاشته و در کنار این جاده درختکاری هم کردند! حال آنکه این بخش از کوهپایه اساسا مرتع است و نیازی به درخت ندارد، از سوی دیگر باید کارشناسان نظر دهند که درختان کاشته شده، اصلا با اقلیم الوند سازگار هستند یا خیر؟».
این کنش‌گر میراث فرهنگی می‌نویسد: «پس از جاده‌کشی برخی از مسوولان استان به منظور روشن شدن مساله برای اهالی رسانه، کوهنوردان و سازمان‌های مردم‌نهاد به محل فاجعه آمده و تلاش کردند سبوی شکسته و آبِ ریخته را توجیه کنند. لبخندهای مداوم فرماندار و توضیح واضحات مدیرکل منابع طبیعی دردی از کسی دوا نکرد، البته اینکه جاده سلامت! به نفع چه کسی یا کسانی است الان مساله اصلی نیست! پرسش اینجاست که چه کسی مجوز تخریب کوهستان را صادر کرده‌است؟ اگر مجوزی صادر نشده این کوه‌خراشی و کوه‌تراشی با چه پشتوانه‌ای صورت‌گرفته‌است؟ اگر تا امروز بهانه جاده‌کشی‌ها امدادرسانی بود، حالا که هلال‌احمر منکر هرگونه نقشی در این کار شده، با چه بهانه و توجیهی به مطالبه مردم، کوهنوردان و رسانه‌ها رسیدگی نمی‌شود؟».
همایش‌های بی‌ثمر میلیاردی
به نوشته‌ی زندی‌صادق: «نکته جالب توجه در این داستان پرآبِ‌چشم این است که همدان در چند سال گذشته مدعی توسعه گردشگری پایدار بوده و تمام مقامات بلندپایه این استان از کوشش برای رونق صنعت گردشگری سخن به میان می‌آورند و همایش‌ها و نمایش‌های میلیاردی برگزار می‌کنند؛ اما گویا هیچ‌یک از آنان به اصول اولیه توسعه پایدار گردشگری که حفظ منابع و داشته‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی برای نسل‌های بعد است توجهی نمی‌کنند که اگر غیر از این بود در برابر تعرض‌های عده‌ای معدود به الوند که بخشی از تاریخ، فرهنگ و ادبیات این شهر از آن سرچشمه می‌گیرد، بی‌توجه نبودند. چرا که بسیاری از گردشگرانی که به همدان می‌آیند کوهنوردان و طبیعت‌گردانی هستند که به شوق دیدن شکوه الوند رنج سفر بر خویشتن هموار می‌کنند، پس برای حفظ و پایداری این ثروت بی‌کرانه باید دست‌به‌دست هم داده و از تخریب الوند جلوگیری کنیم».
