برآوردها نشان می‌دهد سالانه تنها در فریدونکنار بیش از ۵۰۰ هزار پرنده کوچ‌رو (:مهاجر) شکار می‌شود.
به گزارش همشهری آنلاین، عرضه‌ی گوشت پرندگان کوچ‌رو در رستوران‌های کشور ممنوع است. فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست، روز گذشته با فرستادن نامه‌ای به اداره اماکن نیروی انتظامی، از این نیرو خواست با تخلف آشکار عرضه‌ی گوشت پرندگان کوچ‌رو در رستوران‌های تهران و شهرهای دیگر به‌شدت مقابله کند.
جمشید محبت‌خانی، فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست درباره‌ی این نامه گفت: «خبر رسیده که گوشت پرندگان مهاجر در برخی رستوران‌های کشور ازجمله در رستوران‌های تهران عرضه می‌شود. این اقدام جرم تلقی می‌شود».
به گفته‌ی او، در سال‌های گذشته نیز گوشت پرندگان کوچ‌رو و وحشی به‌گونه‌ی بسیار محدود عرضه می‌شد. البته برخورد قضایی هم با متخلفان انجام می‌گرفت.
پرندگان کوچ‌رو هر سال در همین فصل‌ها از عرض‌های شمالی و سردسیر، مانند سیبری، برای زمستان‌گذرانی راهی گستره‌های جنوبی‌تر می‌شوند. استان‌های شمالی ایران و تالاب‌ها هر سال در این زمان شاهد فرود پرندگان کوچ‌رو هستند. شالیزارها و آب‌بندان‌های فریدونکنار نیز جای فرود و زمستان‌گذرانی این پرنده‌ها از آغاز مهرماه است. اما امسال کشت دوم برنج در کشتزارهای این شهرستان، بودن این پرندگان را کم‌رنگ‌تر کرده است.
گوشت پرندگان کوچ‌رو در فهرست خوراک رستوران‌ها
پرندگان کوچ‌رو در عرض‌های جنوبی‌تر و پیش از خروج از مرزهای ایران، به‌معنای واقعی کلمه با روش‌های صید حداکثری غارت می‌شوند و حالا مدتی است سر از فهرست(:منوی) شفاهی رستوران‌های کشور درآورده‌اند. با برداشت محصول کشت دوم برنج، آب به آب‌بندان‌ها هدایت می‌شود و پرندگان کوچ‌رو با درنگی(:توقفی) کوتاه در این آب‌بندان‌ها، سر از بازار روز فریدونکنار درخواهند آورد. تجارت این پرندگان با وجود غیرقانونی بودن شکار با روش‌های تازه، پررونق است.
فریدونکنار؛ قربانگاه پرندگان کوچ‌رو
بیشترین پرنده کوچ‌رویی که در بازار عرضه می‌شود، اردک کله سبز است که سال گذشته جفتی ۲۵۰هزار تومان به بازار عرضه می‌شد. هر بال(:قطعه) غاز نیز ۲۰۰ تا ۲۵۰هزار تومان خریدار دارد. خوتکا نیز ۷۰ تا ۷۵هزار تومان، مرغابی ۸۰ تا ۱۵۰هزار تومان و چنگر نیز سال پیش در بازار فریدونکنار ۵۰هزار تومان خرید و فروش شد.
این قیمت‌های دست اول پرندگان است و با چند دست چرخیدن میان واسطه‌ها تا چندصد هزار تومان در رستوران‌ها خریدوفروش می‌شوند. برپایه‌ی آگاهی‌هایی که کنش‌گران محیط‌زیست کشور داده‌اند، در رستوران‌های شمال شهر تهران، گوشت برخی از انواع پرندگان کوچ‌رو و وحشیِ شکارشده، سال گذشته تا ۶۰۰ هزار تومان نیز به مشتریان عرضه شده است.
گمانه‌زنی می‌شود میان ۵۰۰ هزار تا یک میلیون قطعه پرنده‌ی کوچ رو در فریدونکنار و در فصل زمستان‌گذرانی شکار شوند. با یک حساب سرانگشتی از فروش ۵۰۰ هزار تا یک‌میلیون قطعه پرنده با قیمت متوسط ۱۵۰هزار تومان، می‌توان به گردش مالی ۵۷ تا ۱۱۵میلیارد تومان در بازار غیرقانونی عرضه مستقیم پرندگان کوچ‌رو رسید.
سود رستوران‌ها از پرندگانی که سنگدلانه شکار شده‌اند
برآوردهای مالی البته چندین برابر بیشتر از این رقم است؛ به‌ویژه پس از افزوده شدن واسطه‌هایی که در استان‌های همسایه و پایتخت خواهان گوشت چندصدهزار تومانی پرندگان کوچ‌رو می‌شوند. سود رستوران‌ها نیز از فروش غذاهای پخته‌شده با گوشت پرندگان کوچ‌رو که بی‌رحمانه شکار شده‌اند، جدای از این رقم‌ها است.
در دکان فروشندگان پرندگان کوچ‌رو، همه گونه پرنده‌ای یافت می‌شود. از نظر سازمان حفاظت محیط‌زیست، صید تنها با روش «دوماچال» آن هم به‌گونه‌ی محدود امکان‌پذیر است. این روش کاملا سنتی است و شمار پرندگان برداشت شده در صید به روش سنتی زیاد نیست. کم بودن سود حاصل از صید سنتی اما منجر به رونق روش‌های تازه‌تر برای صید حداکثری پرندگان کوچ‌رو از گونه‌های بسیار شده است.
پرندگان کوچ‌رو در ایران کشتار گروهی می‌شوند
هم‌اکنون کنترل این شرایط از دست سازمانی که قرار است حافظ محیط‌زیست ایران و تنوع‌زیستی کشور باشد، خارج شده و این سازمان بارها از همه، به‌ویژه نهادهای امنیتی، آنچنان که فرمانده یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست ایران گفته، خواسته است به داد پرندگان کوچ‌رو برسند.
علیرضا هاشمی، کارشناس ارشد محیط‌زیست و مدیر انجمن پرنده‌شناسی و پرنده‌نگری طرلان می‌گوید: «ایران با پیوستن به کنوانسیون حفاظت از گونه‌های مهاجر وحشی، متعهد به حفاظت از پرندگان مهاجر شده است. ایران و به‌خصوص منطقه فریدونکنار در کریدور اصلی مهاجرت پرندگان مهاجر از سیبری تا آفریقا قرار دارد و محل زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر است، اما این پرندگان به‌معنای واقعی کلمه در ایران قتل‌عام می‌شوند و شکارچیان متخلف اقدام به سرقت و غارت حیات‌وحش می‌کنند».
او می‌افزاید: «از کلمه غارت استفاده می‌کنم چون به جز یک روش سنتی، بقیه روش‌ها اعم از کرس، گذر و تورهای هوایی غیرقانونی و وحشیانه است و روش سنتی نیز در ایران که می‌تواند به‌عنوان روش بهره‌برداری پایدار از تنوع زیستی باشد، در حال منسوخ شدن است».
این پرنده‌شناس و پرنده‌نگر از مسوولان می‌پرسد اگر برداشت پرنده مهاجر غیرقانونی است، چرا می‌توان با کشاورز عمدتا محروم برخورد و بابت شکار، از او جریمه گرفت، ولی با افرادی که از سر زیاده‌خواهی در استان‌های شمالی سود سرشار به دست می‌آورند، برخورد قانونی فراگیر نمی‌شود؟
چرا سازمان محیط‌زیست کاری نمی‌کند؟
علیرضا هاشمی می‌گوید: «سالانه میان ۵۰۰هزار تا یک‌میلیون پرنده مهاجر در شمال کشور از طبیعت برداشت می‌شود، چرا سازمان محیط‌زیست که قیم و امانتدار حیات‌وحش کشور است، اقدام موفقی در مورد فریدونکنار انجام نداده است؟ سازمان حفاظت محیط‌زیست بارها از نهادهای مردمی خواسته است که آن‌ها از شورای تامین استان‌ها درخواست کنند برای مبارزه با شکار غیرقانونی کاری انجام دهند؛ درحالی‌که متولی اصلی مقابله با این جریان سازمان حفاظت محیط‌زیست است».
این دانش‌آموخته‌ی محیط‌زیست می‌گوید: «اگر گونه‌های مهاجر حفاظت‌شده نباشند و جمعیت آن‌ها کافی باشد، می‌توان بخشی از حیات‌وحش را برداشت کرد، ولی نحوه برداشت از پرندگان مهاجر در ایران با هیچ قانونی هم‌خوانی ندارد و یکی از مشکلات موجود این است که میان عرضه صید با مجوز و بدون مجوز فرقی وجود ندارد و هیچ نظارتی بر جریان شکار پرندگان مهاجر در ایران وجود ندارد».
شکار در مازندران ممنوع شد
رییس اداره حیات‌وحش محیط‌زیست مازندران گفت: «در سال‌جاری شکار در تمام مناطق حفاظت‌شده و اراضی جنگلی این خطه شمال کشور ممنوع است».
کوروس ربیعی افزود: «با این رویکرد برای سال‌جاری هیچ‌گونه مجوز صید و شکار در اراضی حفاظتی و جنگل‌های شمال برای پرندگان و پستانداران به شکارچیان داده نمی‌شود».
وی دلیل این تصمیم را شرایط حاکم بر استان با توجه به فراگیری کرونا بازگو کرد و گفت: «به همین دلیل هم مقدمات قانونی لازم برای شکار در سال‌جاری از قبل تدارک دیده نشده است».
رییس اداره حیات وحش محیط‌زیست استان مازندران گفت: «اداره کل محیط‌زیست مازندران به‌دلیل شرایط حاکم بر استان، تاکنون هیچ منطقه‌ای را برای شکار به سازمان حفاظت محیط‌زیست معرفی نکرده است تا از طریق شورای‌عالی محیط‌زیست مجوز شکار صادر گردد».
وی افزود: «در شرایط کنونی شکار و صید در استان مازندران چه در مناطق خشکی و چه مناطق آبی و کنار آبی ممنوع است و یگان حفاظت نیز برای برخورد قانونی با متخلفان صید و شکار در استان نظارت‌های خود را بیشتر خواهد کرد».
