لوگو امرداد
امروز باد ایزد بیست‌ودومین روز گاهشماری زرتشتی؛ 20 خوردادماه خورشیدی

گرامیداشت روز جهانی صنایع‌دستی

روز صنایع دستیامروز پیروز و فرخ روز باد ایزد، نَبُر، 22 خوردادماه سال 3759 زرتشتی، پنجشنبه 20 خوردادماه 1400 خورشیدی، دهم ژوئن 2021 میلادی

دهم ژوئن ۱۹۶۴ میلادی، بيستم خوردادماه 1343 خورشیدی نخستين همايش‌ جهانی با شركت مسوولان اجرایی، استادان دانشگاه، هنرمندان و صنعتگران بيش از ۴۰ كشور جهان، در نيويورک برگزارشد. در قطعنامه‌ پايانی آن همايش، پایه‌گذاری «شورای جهانی صنايع دستی» به‌عنوان نهاد وابسته به يونسكو تصويب‌ شد.

صنايع دستی، پس از جنگ جهانی دوم، با درون‌مایه‌ی هنری و فرهنگی، مورد توجه كشورهای پيشرفته قرارگرفت. با راه‌اندازی شورای جهانی صنايع دستی، صنايع‌دستی و سنتی، بخشی از زندگی فرهنگی- اقتصادی مردمان، مورد توجه قرارگرفت. ايران، از سال ۱۳۴۷ خورشیدی ۱۹۶۸ میلادی از راه سازمان صنايع دستی كشور، به‌عضويت اين شورا درآمد و در مجمع آسيا و اقيانوسيه‌ آن، به فعالیت پرداخت. فَرَنگیس شاهرخ (یگانگی) بانوی فرهیخته‌ی زرتشتی، بنیان‌گذار سازمان صنایع دستی ایران، دبیر شورای عالی زنان ایران و نیز معاون دبیرکل سازمان زنان ایران بود. چنین روزی یادآور نام فرنگیس شاهرخ به عنوان مادر صنایع دستی ایران‌زمین نیز است. «شورای جهانی صنايع دستی»، هم‌اكنون، ۹۰ كشور جهان را زیرپوشش دارد و دبيرخانه‌ آن، در شهر آمستردام هلند است.
صنايع دستی، دستاورد هنرهای آموخته از نسلی به نسل ديگر است. صنايع دستی تنها كالایی برای دادوستد نيست، بلكه ویژگی‌های فرهنگی و قومی، از اين كالا مبادله می‌شود و به گونه‌ای پیوند فرهنگی در ميان جامعه‌ها را پديد می‌آورد.
56 سال از نامگذاری روز جهانی صنایع‌دستی می‌گذرد. ولی صنایع‌دستی زرتشتیان به ویژه بافت کُشتی با دیرینگی نزدیک به چهار هزار سال، روزها و سده‌های بسیاری را گذرانده است. دست‌سازه‌هایی مانند، سوزن‌دوزی زرتشتی، زرتشتی‌دوزی یا گل‌ونقش، هنر دیرینه و ظریف بانوان زرتشتی، بافت کشتی و دوخت سدره و کلاه نیایش و دولوگ (مفرش، کیسه پارچه‌ای) و قند سبز را می‌توان از صنایع دستی آیینی زرتشتیان نام برد.

باد ایزد

«باد»، نام بیست‌و‌دومین روز ماه در گاهشمار زرتشتی است. باد، به چم هوا است. در فرهنگ زرتشتی هوا از چهار آخشیج ستودنی و سپندینه مانند آب و آتش و خاک است. در فرهنگ ایران پاک نگهداشتن چهار آخشیج خویشکاری هر انسان است.

در اوستا ایزد وَیو (باد) همراه و همکار ایزدان آب و آتش و خاک است. ایزد وَیو (ایزد «باد» یا «هوا») همواره با ایزد رام آمده است. در اوستای سی‌روزه آمده: «…یاری باد به همه رزم و کارزار برساد. هر که را باد پشتیبان است پیروزی همیشه با اوست.

ایزد وَیو یا ایزد باد همواره با ایزد رام آمده است. نماد این روز در دین زرتشتی گل « بادرنگ بویه» است.” وای یا وایو ”باد” چهره‌ای دوگانه دارد، خوب وبد زیرا باد از هر دو جهان نیک وبد می‌گذرد. او نیکوکار است ودر عین‌حال می‌تواند با نیروی ویرانگر خود همه‌چیز و همه ‌کس را نابود سازد.

در ادبیات پهلوی دارای دو نیمه‌ی بد و خوب است که در اوستا نیمه‌ی نیک او که دشمن دیوان است ستوده شده. ایزد وایو در یشت پانزدهم اوستا به عنوان ایزدی مهم مورد ستایش قرار گرفته و این ستایش تا دوران اشکانی و ساسانی ادامه داشته‌است. در فرهنگ ایران قدیم ایزد یا الههٔ باد است.

این خداوندگار نه تنها برای تمام موجودات زنده روح حیات بوده بلکه روح دنیا و گیتی نیز محسوب می شده است. وایو همچنین هوایی است که در آن تمام موجودات زنده در هنگام مرگ نابود می شوند.

ایزد باد در اوستا چنین گزارش شده: جوینده، نیک‌كردار، چیره‌شونده، پس‌رونده، پیش‌رونده، پاینده‌فر، سخت‌ترین، قوی‌ترین، شكست‌دهنده، موج‌ریزنده، زبانه‌كشنده و ….

سروده‌ی مسعود سعد سلمان، بر پایه‌ی کتاب بندهش

چون باد‌روز، روز نشاط آمد ای نگار

شادی فزای هین و بده باده و بیار

باده است شادی دل پیوسته باده خور

بی‌باده هر چه بینی باد هوا شمار

اندرزنامه آذرباد مهراسپندان (موبد موبدان در روزگار شاپور دوم)

در بخش (نیایش خواندن سرود و ادعیه) از بر کن و به کار نو مَپیوند

اندرزنامه آذرباد مهر اسپندان در سروده‌ی استاد ملک‌الشعرای بهار:

وگر با شدت کار، با داوران / در این روز رو، تا شوی کامران

سزد روز (باد) ار درنگی شوی / نپیوندی امروز کار از نوی

 

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

یک پاسخ

  1. ملک اشعرا بهار چه کار جالبی کرده بوده ک اندرزهای موبد موبدان را با توان سرایندگی خود به فارسی امروزی هم بازگردان کرده هم به شکل سروده در آورده.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-01-30