لوگو امرداد
گزارش تصویری

کهن آیین گهنبار پنجی در مزرعه‌کلانتر یزد

آیین گهنبار پنجی برپایه‌ی گاهشماری كهن به یادگار مانده از نیاکانمان در روستای زرتشتی‌نشین مزرعه‌کلانتر یزد پاس داشته شد.

آیین گهنبار پنجی برپایه‌ی گاهشمار دیرین زرتشتیان که با روزهای ۲1 تا ۲5 تیرماه 1400 خورشیدی برابری می‌کند، خانه‌‌به‌خانه‌ی زرتشتیان در مزرعه‌کلانتر یزد برگزار شد. امسال نیز با پایداری کووید-19، اعضای خانواده‌ها با رعایت شیوه‌نامه‌ی بهداشتی در آیین باشنده بودند و با گستردن سفره‌ی آیینی به آوای اوستاخوانی گهنبار پنجی دل سپردند. برگزاری این آیین پنج روز ادامه می‌یابد و با برپایی تش‌بوم در بامداد شنبه 26 تیرماه، هنگامه‌ی پنجی به پایان می‌رسد.

«پنجی» از آیین‌های دینی زرتشتیان است. برپایه‌ی گاه‌شمار زرتشتیان هر سال ۱۲ ماه و هر ماه ۳۰ روز دارد. پنج روز پایانی سال «پنجه» نام دارد که به آن «ماه گاتابیو» نیز گویند. با گذشت سده‌ها از تازش تازیان و دیگر بیگانگان به ایران، زرتشتیان به ناچار بر اثر فشارهای بی‌شمار به کوچ‌های اجباری رو آورده و پراکنده شدند. این پراکندگی‌ها شوند پدید آمدن دو گاه‌شمار جدید و قدیم شد. پنجی برپایه‌ی گاهشمار قدیم ایرانیان در آن روزهای کبیسه محاسبه نشده است. این آیین در روستای مزرعه‌کلانتر یزد و برخی دیگر از روستاهای زرتشتی‌نشین یزد مانند حسن‌آباد برگزار می‌شود. جشن «پنجی مزرا» همه ساله با باشندگی زرتشتیان سراسر جهان پنج روز با برگزاری آیین گهنبارخوانی، پیکارهای ورزشی و شادی و پایکوبی، به درازا می‌‌انجامد و بامداد واپسین روز با آتش‌افروزی بر بام‌ها به پایان می‌رسد.

امروزه آیین پنجی در پنج روز پایانی سال پیش از فرارسیدن نوروز برگزار می‌شود. این پنج روز اهنود (بزرگی)، اشتود (خوشبختی)، سپنتمد (نیروی افزاینده)، وهوخشتر (شهریاری نیک)، وهشتواش (بهترین آرزو) نام دارند. چون هر چهار سال یک بار سال ۳۶۶ روز و کبیسه است، آن روز اضافی را «اورداد» یعنی «اضافه» می‌خوانند.

ریختن گل سفید بر درگاه و دیوار به نشانِ همازوری در گهنبار
ریختن گل سفید بر درگاه و دیوار به نشانِ همازوری در گهنبار

1 38 3 15 4 8 5 6 6 6 7 6 8 6 9 5 10 6 11 6 13 5 14 5 15 3 16 3 17 4 18 4 19 4 20 3 21 5 22 4 23 4 24 4 25 4 26 4 27 4 28 4 29 4 30 3 31 2 32 1 33 2 34 1 35 1

فرتورها از فیروزه منوچهری است.
1719

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

3 پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-01-10