تنگه ویژدرون از جاذبه‌های طبیعی زیبا و چشم‌نواز گردشگری شهرستان ملکشاهی در استان ایلام ثبت ملی شد.
دیواره‌های سنگی به بلندای بیش از صد متر با گوناگونی رویش گیاهی و جانوری از ویژگی‌های این دره‌ی دیدنی است. جنس سنگ‌های مسیر تنگه از آهک با ترکیبات کربنات کلسیم است. این سنگ‌ها به سازند آهکی آسماری تعلق دارند. سازند آسماری از سازندهای زمین شناسی ایران است.
شوند پیدایش نخستین این اثر طبیعی ایجاد درز و شکاف در پیِ فعالیت‌های تکتونیکی منطقه روی لایه‌های ضخیم آهک است. عمل‌کرد پدیده‌ی فرسایش به‌ویژه انحلال، وضعیت توپوگرافی ویژه، اختلاف ارتفاع و شیب تند بخش‌های بالا و پایین‌دست در کنار دیگر عوامل طبیعی مانند بارش و پوشش گیاهی گوناگون دست‌به‌دست هم داده‌اند تا این اثر طبیعی شکل گیرد.
به‌گزارش میراث‌آریا به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام، عبدالمالک شنبه‌زاده مدیرکل استان ۱۹ خورداد ۱۴۰۰ با اعلام این خبر گفت: «برای این اثر طبیعی از سوی تیم کارشناسی، مستندنگاری و تحقیقات میدانی انجام شده و پرونده این اثر به‌همراه عکس و فیلم برای بررسی نهایی به دفتر شورای ثبت میراث‌فرهنگی کشور ارسال شده است که پس از تصویب شورا در فهرست آثار ملی به ثبت خواهد رسید.»
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام افزود: «یکی از ظرفیت‌های ویژه‌ی این استان بحث گردشگری ماجراجویانه است که تنگه ویژدرون در شهرستان ملکشاهی این قابلیت ویژه را دارد.»
شنبه‌زاده یادآوری کرد: «تنگه ویژدرون یکی از جاهای دیدنی ایلام است که در فاصله ۲۰ کیلومتری شهرستان ایلام و در کنار سد زیبای چم گردلان در نزدیکی روستای مهر شهرستان ملکشاهی قرار گرفته است.»
او ادامه داد: «تنگه ویژدرون واقع در استان ایلام، شهرستان ملکشاهی، بخش گچی، شهر مهر به شماره ۷۶۲ در فهرست میراث طبیعی ملی کشور به ثبت رسید.»
نام این تنگه برگرفته از زبان کردی است. در زبان کردی «ويژ» به‌معنای ژرف و «درون» به معنای دره است. از این‌رو ويژدرون را می‌توان به معنای دره‌ی ژرف با بلندای زیاد دانست. همچنین «ویژ» را در کردی به‌معنای باد هم می‌دانند پس به شوند وزش بادهای فراوان در این منطقه می‌توان ویژدرون را به دره‌ی بادخیز هم معنا کرد. دره ویژدرون به‌عنوان منطقه ویژدربند نیز شناخته می‌شود.
