استان ایلام یکی از استانهای ایران است که در باختر (:غرب) کشور جای گرفته است. این استان با گسترهای کوهستانی در شمال و دشتهای گسترده در جنوب، دارای چشماندازهای طبیعی، باستانی و تاریخی بسیاری است که کمابیش ناشناخته مانده است. یادمانهای باستانی و تاریخی استان ایلام گویای دیرینگی تمدن در این کهندیار است که هر یک به تنهایی توانایی جذب گردشگران داخلی و خارجی را دارد.
استان ایلام از باختر با کشور عراق، از جنوب با استان خوزستان، از خاور (:شرق) با استان لرستان و از شمال با استان کرمانشاه همسایه است.
برای آشنایی بیشتر با جاذبههای تاریخی و طبیعی استان ایلام تارنمای امرداد را دنبال کنید.
آتشکده سیاهگل
آتشکده سیاهگِل یا سه پا در روستای سیاهگل شهرستان ایوان و پیرامون رودخانهی کنگیر جای دارد. این آتشکده بر روی چهار پایه ساخته شده و دارای گنبدی یک دیواره (:جداره) است که از روزگار ساسانیان برجای مانده و یکی از سالمترین آتشکدههای پیش از اسلام در این استان است. سازهی آتشکده در مسیر راه باستانی ساخته شده که آثار ساخت و آثار سازههایی چون دژ و محوطه در فاصلههای دور و نزدیک آن وجود دارد. مصالح ساخت سازه قلوهسنگ و گچ نیمکوب بوده که چند فصل کار مرمتی و حفاظتی بر روی آن صورت گرفته است.
این آتشکده که تا زمان صفویه روشن بوده، در چهار سو دارای دالان برای طواف زرتشتیان به دور آتش بوده است. در کنار این سازه معدن زغال سنگی بوده که سبب سیاه رنگ شدن خاک این منطقه شده است و به همین دلیل این گستره سیاهگِل نامیده شده است.
سازهی باستانی آتشکدهی سیاهگِل دارای ایوانی مربع شکل به اندازه ۵x۵ متر و بلندای نزدیک به ۱۰ متر و دارای آتشدان است. قطر دیوارهای این سازه یک متر است و در بخش بالایی، سوراخهایی وجود دارد که شاید برای بیرون بردن دود برآمده از سوخت باشد.
آتشکدهی سیاهگِل مهرماه 1379 خورشیدی، به شمارهی 2793 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
چهارتاقی
سازهی باستانی چهارتاقی در شهرستان دره شهر جای دارد. این سازه که از روزگار ساسانی برجای مانده بر روی تپهی بنای یک آتشکده، به گونهی چهار تاقی ساخته شده است سازهی چهارتاقی که سراسر از قلوهسنگ و گچ ساخته شده است در میان مردم منطقه به «طاق» نامور است.
این چهارتاقی پیرامون رودخانهی سراب درهشهر بر روی تپه ماهوری «تنوره سرخ» جای گرفته و در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
شهرستان دره شهر در استان ایلام دارای آثار تاریخی پرشماری از دورههای گوناگون تاریخی بهویژه ساسانی و سدههای اسلامی است.
آتشکده موشکان
آتشکده موشکان از آثار تاریخی شهرستان چرداول در استان ایلام است که در فاصلهی سه کیلومتری شهر سرابله جای دارد. دیرینگی این آتشکده به روزگار ساسانیان بازمیگردد. این سازه که از ملات ساروج و سنگ ساخته شده در گذر زمان و در پی رخدادهای گوناگون تا اندازهای ویران شده است.
این یادمان باستانی اسفند ۱۳۸۱ خورشیدی به شماره ۷۹۸۵ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است.
شهرستان چرداول با بیش از 200 یادمان تاریخی و اثر طبیعی در شمال استان ایلام میان کوههای «لنه و چرمین» جای گرفته است.
فرتور رسیده است.
0256
3 پاسخ
نکته ای درخور یادآوری است و چه بسا برای خوانندگان این گزارش جالب باشد. مردم ایلام به «آتشکده» «آگر واج» می گویند که از دو واژه «آگِر» و «واج» ساخته شده است. در زبان کُردی «آگر» به معنای «آتش» است و «واج» نیز همان گونه که می دانیم به معنای «نیایش آرام و به آوای آهسته است (دانشنامه مزدیسنا)». بنابراین در زبان کُردی (زبان مردم ایلام) «آگر واج» (یا همان آتشکده) نیایش آرام و آهسته اهورامزدا در کنار آتش سپند (سو یا قبله) است. واژه «واج» بارها در نیایش های دینی به کار می رود. «آگر واج« که هنوز هم در زبان مردم استان ایلام کاربرد روزمره دارد، در خور دقت و بررسی است و نشان از آیینی کهن و دینی در این بخش از میهنمان دارد.
آری آری زندگی زیباست…
زندگی ، آتشگهی ديرينه پابرجاست…
گر بیفروزيش ، رقص شعله اش در هر کران پيداست… ور نه خاموش است و خاموشی گناه ماست …
سپاس فراوان از دوست گرامی که نکته در خور توجه "آگرواج" را فرستادند. شاد زیوید