امروز روز آذر از ماه آبان 3762 زرتشتی، پنجشنبه سوم آبانماه 1403 خورشیدی، بیستوچهارم اکتبر 2024 میلادی
فرازهایی از پیام اشو زرتشت:
پس ای اهورامزدا، دانایی و آگاهی بیکران در هستی
کسانی را کامروا ساز
که برپایه هنجار راستی و اشا
در نیکوکاری آنان شناخت داری
دریافتم که نیایشهای بیریا و روشن
با آموزشها و باورهای درست
پیوسته پسند و پذیرفته خواهد بود.
یسنا. هات ۲۸ بند ۱۰
—————————— * —————————
آذر:
– نهمین روز هر ماه سی روزه در گاهشماری زرتشتیان «آذر» نامدارد.
– در آیین زرتشتی، با برآمدن خورشید (گاه هاوَن، هنگام بامداد) روز آغاز میشود.
– آذر یا آتش در باور نیاکان باستانی ما نماد پاکی، راستی و مهر درونی بوده است.
– زرتشتیان “آتش” را در کنار سه آخشیج (عنصر) آب، خاک و هوا گرامی داشته به ناپاکی آلوده نمیکنند.
پورشیراز (حافظ) میفرماید:
از آن به دیر مغانم عزیز می دارند
که آتشی که نمیرد همیشه، در دل ماست.
مولانا:
آتش عشق است که اندر نی فتاد
جوشش عشق است که اندر می افتاد.
آتش است این بانگ نای و نیست باد
هرکه این آتش ندارد، نیست باد
——————————– * —————————————
(زاده ۳۰ شهریور ۱۳۰۵ تهران – درگذشته ۳ آبان ۱۳۷۹ تهران)
او به دنبال ماموريت اداری پدرش، به مشهد رفت و پس از چندسال به تهران بازگشت و در دبيرستان دارالفنون و اديب تحصیل کرد.
همزمان با تحصيل در اداره پست و تلگراف مشغول بهكار شد. سپس شبها در آموزشگاه فنی وزارت پست درس خواند و روزها به كار میپرداخت. از همان زمان به مطبوعات روی آورد و در روزنامهها و مجلات كارهايی از قبيل خبرنگاری و نويسندگی را بهعهده گرفت و بعدها در رشته ادبيات فارسی دانشگاه تهران به تحصيل ادامه داد.
از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۵۱ مسئول صفحه شعر و ادب مجله روشنفكر شد و در سال ۱۳۳۳ ازدواج كرد. همسر او اقبال اخوان دانشجوی رشته نقاشی دانشكده هنرهای زيبای دانشگاه تهران بود. فرزندان فريدون مشيری، بهار و بابک هردو در رشته معماری در دانشكده هنرهای زيبای دانشگاه تهران و دانشكده معماری دانشگاه ملی ايران تحصيل كردهاند.
فریدون مشيری سرودن شعر را از ۱۵ سالگی آغاز كرد. اولين مجموعه شعرش با نام تشنه توفان در ۲۸ سالگی با مقدمه محمدحسين شهريار و علی دشتی بهچاپ رسيد. وی توجه خاصی به موسيقی ايرانی داشت و در پی همين دلبستگی طی سالهای ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۷ عضويت در شورای موسيقی و شعر راديو را پذيرفت.
او در سال ۱۳۷۷ به آلمان و امريکا سفر کرد و مراسم شعرخوانی او در شهرهای کلن، ليمبورگ و فرانکفورت و همچنين در ۲۴ ايالت امريکا از جمله در دانشگاههای برکلی و نيوجرسی بهطور بیسابقهای مورد توجه دوستداران ادبيات ايران قرارگرفت. در سال ۱۳۷۸ طی سفری به سوئد در مراسم شعرخوانی در چندين شهر از جمله استکهلم و مالمو و گوتنبرگ شرکت کرد.
آرامگاه وی در قطعه هنرمندان است.
—————————— * ——————————
یادروز سوم آبانماه:
بستن پیماننامهی ننگین گلستان میان ایران دوره قاجاریان و روسیه تزاری. (۱۱۹۲ خورشیدی)
این عهد نامه که در ۱۲ اکتبر سال ۱۸۱۳ تحریر شده بود در تاریخ ۳ آبان ۱۱۹۲ (۲۵ اکتبر ۱۸۱۳) در پی جنگهای ایران و روسیه در دوره قاجار بین این دو کشور امضاء شد. به دنبال این قرارداد، حکومت قاجار بخشهایی از شمال دولت شاهنشاهی ایران شامل قفقاز، ارمنستان و ایالتهای شرقی گرجستان یعنی کاختی و کارتلی از ایران سلب و به روسیه تزاری واگذار کرد.
مرگ “عباس میرزای قاجار”، ولیعهد “فتحعلی شاه” و فرمانده ارتش ایران در جنگ با روسیه تزاری. (۱۲۱۲ خورشیدی)
وزير مختار انگليس در قصر فرح آباد با “احمد شاه” ديدار و گفتوگو كرد. (۱۲۹۹ خورشیدی)
“مشيرالدوله” ریيسالوزرا، در مقابل مشكلات مملكت تاب مقاومت نياورده و از كار استعفا نمود. (۱۲۹۹ خورشیدی)
زادروز امیرمسعود برزین، روزنامهنگار و نخستین رییس سندیکای نویسندگان و خبرنگاران، (زاده ۳ آبان ۱۲۹۹ تهران – درگذشته ۲۷ امرداد ۱۳۸۹ تهران)
او در دانشگاه تهران به تحصیل ادبیات انگلیسی پرداخت و برای مدتی به انگلستان رفت و یک دوره روزنامهنگاری را در کالج مطبوعاتی لندن گذراند.
در دهه ۱۳۳۰ با مهین عظیما، که فارغالتحصیل دانشکده هنرهای زیبا و نقاش بود و بعدها از پیشکسوتان نقاشی پشت شیشه شد ازدواج کرد.
او مترجم خبرگزاری پارس، خبرنگار و سردبیر مهر ایران و سردبیر مجله خواندنیها شد و در پایان جنگ جهانی دوم به عنوان خبرنگار در کنفرانس صلح پاریس شرکت کرد.
انتصاب “رضاخان سردار سپه” به نخست وزيری از سوی “احمدشاه قاجار”. (۱۳۰۲ خورشیدی)
تلگراف بیسيم امواج كوتاه كه از فرانسه خريداری شده بود نصب و افتتاح گرديد. (۱۳۰۹ خورشیدی)
با برکناری “محمود جم” ، “دكتر متين دفتری”، يک ناسيوناليست ايرانی هوادار آلمان، نخست وزير ايران شد. (۱۳۱۸ خورشیدی)
زادروز محمدعلی ابراهیمیانارکی، مدرس، فرهنگنویس، کویرشناس و شاعر، متخلص به «کویر» (زاده ۳ آبان ۱۳۲۳ نایین)
نام دولتمرد بزرگ و ايراندوست، “امير كبير”، بر سد كرج گذارده شد. (۱۳۴۰ خورشیدی)
درگذشت “استاد ابوالقاسم حالت” اديب، شاعر، طنزپرداز و مترجم نامی معاصر. (زاده سال ۱۲۹۸ تهران – درگذشته ۳ آبان ۱۳۷۱ تهران)
او در جوانی به فراگیری زبانهای عربی، انگلیسی و فرانسه پرداخت و از سال ۱۳۱۴ به شعر و شاعری روی آورد و به سرایش شعر در قالب کهن و تذکره نویسی همت گماشت. دیوان شعر او که مشتمل بر قطعات ادبی، مثنویها، قصاید، غزلیات و رباعیات است، خود نمایانگر عمق دانش ادبی این شاعر است.
وی از سال ۱۳۱۷ همکاریاش را با مجله معروف فکاهی توفیق آغاز کرد و بحر طویلهایش را با امضای هدهد میرزا و اشعارش را با اسامی مستعار خروس لاری، شوخ، فاضل ماب و ابوالعینک منتشر میکرد. علاقه به مسائل دینی سبب شد از سال ۱۳۲۳ هرهفته چند رباعی جدی که ترجمهای از کلمات قصار امام علی(ع) بود، در مجله «آیین اسلام» و سپس در مجله سپیدوسیاه چاپ شود. وی ترانهسرایی نیز میکرد و عموماً این ترانهها در قالب فکاهی، انتقادی، علیه وضعیت سیاسی و اجتماعی بود. او در آن سالها با نشریات امید، تهران مصور و پیام ایرانی نیز همکاری داشت و ملکالشعرا بهار او را به کنگره نویسندگان ایران دعوت کرد.
در زمینه موسیقی اصیل ایرانی نیز فعالیت داشت و پس از انقلاب نیز مدت زمانی دراز مدت، با مجله گل آقا همکاری کرد.
وی شاعر سرود پاینده بادا ایران، اولین سرود ملی ایران بعد از انقلاب “با آهنگ محمد بیگلریپور” بود.
از او آثار ادبی و فرهنگی فراوانی در زمینههای طنز، شعر و ترجمه باقی ماندهاست.
سرودههاى طنزآميزش در چند دفتر از جمله در كتابى با عنوان “ديوان شوخ” منتشر شده است.
درگذشت “ثریا اسفندیاری بختیاری” دومین همسر محمدرضا پهلوی، نوهی اسفندیار خان سردار اسعد. (۱۳۸۰ خورشیدی)
درگذشت ساسان سپنتا، نویسنده و پژوهشگر زبانشناسی، ادبیات و موسیقی، (زاده سال ۱۳۱۳ اصفهان – درگذشته ۳ آبان ۱۳۹۳ اصفهان)
او که فرزند عبدالحسین سپنتا کارگردان فیلم دختر لر، نخستین فیلم تاریخ سینمای ایران بود، تحصیلاتش را در دوره کارشناسی زبان و ادبیات فارسی و در دورههای کارشناسی ارشد و دکترا در رشته زبانشناسی در دانشگاه تهران به انجام رسانید.
روز جهانی “هنرمند”.
روز جهانی هنرمند از سوی “کریس مک کلور”، نقاش کانادایی که متخصص در سبکی شناخته شده به عنوان رئالیسم عاشقانه است، پایهگذاری شد.
نقاشیهای وی را راهی برای به دست آوردن تفکرات عاشقانه در زندگی دانستهاند. او این روز را برای به رسمیت شناختن جهان هنر، و ارج دادن تمام راههایی که هنرمندان دیدگاه خاص خود را به زندگی میدهند، ایجاد کرد.
وقتی چارلی چاپلین در سال ۱۹۷۲ اسکار افتخاری را دریافت کرد، باشندگان به مدت۱۲دقیقه او را تشویق کردند. این بلندمدتترین تشویق یک هنرمند در اسکار بود. هنرمند برجسته – روز جهانی هنرمند
پيمان ايران و اتحاديه يونانيان. (449 پ.م)
در شهر شوش ميان دولت ايران و رئيس هيات اعزامی اتحاديه يونانيان معاهدهای امضا شد كه به موجب آن اين اتحاديه حاكميت ايران برقبرس را به رسميت شناخت و قول به انحلال اتحاديه “دلوس” داد و در عوض دولت ايران پذيرفت كه به شهرهای يونانی زبان آسيای صغير استقلال داخلی بدهد به اين شرط كه ماليات مقرر را بپردارند و در صورت نياز برای ايران كشتی بسازند و برحسب جمعيت خود نظامی بدهند. مورخان اروپايی اين عهدنامه را به نام رئيس هيات نمايندگی يونانيان “عهدنامه كالياس” نامگذاری كردهاند. شاه وقت “اردشير”، از دودمان هخامنشی دستور اجرای اين معاهده را داد و شهرهای يونانی زبان آسيای صغير به شوراهای انتخابی اين شهرها سپرده شدند، ولی اتحاديه “دِلوس” مركب از شهرهای يونانی، به تحريک آتن حاضر به انحالال خود نشد و نقض عهد كرد كه دولت ايران مجبور شد چند سال بعد و پس از آغاز جنگ ميان آتن و اسپارت معروف به “جنگ پلوپونِز”، محرمانه به اسپارت كمک برساند و آتن نابود شود.
ترکان سلجوقی، صلیبیون آلمانی به رهبری “کنراد سوم” را در نبرد “دوریله” شکست دادند. (1147 م)
تصرف سرزمين “ويرجينيا” به عنوان مستعمره آمريكا. (1584 م)
مرگ “دنيس ديدِرو” دانشمند فرانسوی و مولف اولين دايرةالمعارف جهان. (1784 م)
شهر “ادو” در ژاپن به “توكيو” تغيير نام داد. (1868 م)
زادروز “پابلو پيكاسو” نامدارترين نقاش سدهی بيستم و بنيانگذار كوبيسم. (1881 م)
درگذشت “اميل اوژيه” اديب و نويسنده برجسته فرانسوی. (1889 م)
مرگ “پيوتر چايكوفسكی” آهنگساز برجسته روسی. (1893 م)
آغاز انقلاب اكتبر روسيه عليه حكومت تزاری با اشغال قصر زمستانی. (1917 م)
امضای قرارداد “پولادين” ميان دولتهای متحد در جريان جنگ جهانی دوم. (1940 م)