با ورود ناظران یونسکو به استان فارس تلاشها برای ثبت جهانی ۳ اثر شاخص آن « دژ دختر، شهر گور، آتشکده» در قالب طرح محور ساسانی در دست اجرا است.
ناظران یونسکو چهارم مهر ماه امسال، به منظور بازدید و بررسی میدانی و تخصصی از یادمانهای شاخص پرونده ثبت جهانی محور ساسانی شهرستان فیروز آباد، وارداین شهرستان شدند.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری فارس این هیات دیروز شرایط فنی و اقدامات اجرایی صورت گرفته در قلعه دختر، آتشکده و شهر گور فیروزآباد را بررسی و در ادامه ماموریت ۴ روزه خود از آثار و بناهای ارزشمند ساسانی شهرستانهای کازرون و سروستان نیز دیدن خواهند نمود.
بنا بر این گزارش اردشیر بابکان بنیانگذار سلسله ساسانیان پس از پیروزی بر اردوان پنجم آخرین پادشاه اشکانی شهر گور را پایگاه فرمانروایی خود قرار داد . این شهر چهار دروازه (مهر یا میترا در شرق، بهرام در غرب، هرمز در شمال و اردشیر در جنوب) داشته است که به وسیله خندق و حصاری خشتی به عرض ۵۰ متر محصور میشده است .
در وسط این شهر مناری چهار گوش به ارتفاع ۳۰ متر با استفاده از سنگ لاشه و ملات گچ ساخته شده که کارکردهای گوناگونی برای آن در نظر گرفته شده است که میتوان به نماد قدرت مرکزی برای ساخت شهر به شکل دایره ، محل ارتباط دژ دختر، محل نیایش اشاره کرد. در اسناد تاریخی آمده ساخت شهر بغداد از این شهر الگوبرداری شده است. اثر مذکور در شهریور ۱۳۱۰ به شماره 17به ثبت ملی رسیده است. قلعه دختر فیروزآباد نیز با پیشینه تاریخی ۱۸۰۰ ساله در ۹۶ کیلومتری جنوب شیراز واقع شده ومربوط به دوره ساسانیان و اردشیر بابکان بنیانگذار سلسله ساسانیان می باشد این بنای تاریخی به عنوان یک کاخ و دژی محکم و استوار در پیروزی اردشیربابکان بر اردوان پنجم واپسین پادشاه اشکانیان نقش موثری ایفا کرده است. مصالح این بنا گچ وسنگ لاشه می باشد. این دژ در سال ۱۳۱۵ به شماره ۲۶۹ به ثبت ملی رسیده است و تلاشها برای ثبت جهانی آن ادامه دارد. همچنین کاخ اردشیر یا بنای موسوم به آتشکده با طول ۱۱۶ متر و عرض ۵۵ متر یکی از کاخ های ییلاقی اردشیر به شــمار می رود کــه از سنگ پاره و ملات گچ ساخته شده و نمای آن از شمال متصل به چشمه جوشان مدوری موسوم به بــرم پیر (قمپ و خنب) است و آب زلالی از آن جوشیده و جاری میشود. این کاخ به شماره۸۹ در آذر ماه ۱۳۱۰ درفهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
گفتنی است شهرستان فیروزآباد دارای 107 اثر ثبت ملی است که تلاشها برای ثبت جهانی ۳ اثر شاخص آن دژدختر، شهر گور، آتشکده در قالب طرح محور ساسانی در دست اجرا است.