در گیر و دار فراگیری کویید 19 گردشگری شاید بیش از هر صنعت دیگری در جهان دچار رکود و افت شد و موزهها به عنوان بخشی مهمی از این گردشگری از این رکود بیبهره نماندند. موزههای ایران همچون دیگر مکانهای تاریخی و فرهنگی بهویژه در نوروز همواره بازدیدکنندگان بسیاری را از درون کشور و دیگر کشورها پذیرا میشدند و هر سال با آرایه آمار میشد شمار بازدیدکنندگان را با سالهای پیش سنجید.
اکنون بهگفتهی مدیرکل موزهها و اموال منقول تاریخی: موزهها، محوطهها و آثار تاریخی در تعطیلات نوروز 1400 یک میلیون و ۲۴۵ هزار بازدید کننده داشتند و کاخ سعدآباد همانند سالهای گذشته رکورد بازدیدها را شکست.
محمدرضا کارگر در گفتوگو با ایسنا در اینباره گفت: برپایهی آمارِ «نفرـ بازدید» مجموعهی فرهنگی و تاریخی سعدآباد در صدر بازدیدهای نوروزی جای داشت. کاخ گلستان، کاخ نیاوران و حافظیه نیز به ترتیب بیشترین شمار بازدید کننده را داشتند.
به گفته وی، موزههای استانهای تهران، فارس، اصفهان، خراسان رضوی و یزد به ترتیب بیشترین بازدیدکننده را در نوروز امسال داشتهاند.
کارگر با اشاره به افت بازدید از آثار تاریخی در نوروز امسال افزود: شمار بازدید موزهها و محوطههای تاریخی در نوروز ١۴٠٠ خورشیدی، یکهشتم بازدیدهای نوروز در سال 1398 بود. این آمار با نوروز 1399 سنجش نشد، چون موزهها به دنبال همهگیری ویروس کرونا تعطیل بودند.
او همچنین به کاهش درآمد موزهها اشاره کرد و گفت: بیشترین درآمد موزهها و محوطههای تاریخی از گردشگر خارجی تامین میشود. اما امسال که گردشگریِ خارجی نداشتیم درآمد هم چشمگیر نبود، چون بلیت بازدیدکننده ایرانی بهایی ندارد.
کارگر در دنباله افزود: برآورد ما این بود که درآمد موزهها در سال ۱۴۰۰ نزدیکبه ۳۰۰ میلیارد تومان باشد که البته روی گردشگر خارجی حساب کردهایم، اما با توجه به بسته بودن مرزها به روی گردشگران خارجی، این درآمد به عدد قابل ملاحظهای نمیرسد. در نوروز هم درآمد این بخش در حد صفر بود.
مدیرکل موزهها و اموال منقول تاریخی دربارهی تاثیر کاهش درآمد موزهها بر نگهداری و محافظت از آنها، گفت: خوشبختانه موزهها اعتبار دولتی دارند که تا کنون پرداخت شده و مشکل خاصی از این نظر وجود ندارد. اما درآمدهای حاصل از فروش بلیت و بازدیدها معمولا اجازه انجام کارهای فوقالعاده، از جمله برگزاری نمایشگاه، ارتقای تجهیزات و … را میداد که امسال با توجه به کاهش این درآمد، با آن میزان از اعتبارات دولت تنها میتوان استانداردهای لازم در موزهها را حفظ کرد و امور اضطراری را انجام داد.
او یادآور شد: البته که کاهش بازدیدکننده، تعطیلیها و نبود گردشگر خارجی، حتما موزههای خصوصی را با چالش روبهرو خواهد کرد.
محمدرضا کارگر در آبانماه 1399 نیز به افت درآمد موزهها اشاره کرده و گفته بود: پیشبینی ما برای کسب درآمد از موزهها و مراکز تاریخی کشور در سال ۹۹ نزدیکبه ۲۰۰ میلیارد تومان بوده است و در این راستا چند برنامه نیز تدوین شده بود، اما متاسفانه تنها چهار میلیارد تومان درآمد نصیب مجموعههای مربوطه شد.
موزهها و مجموعههای تاریخی پس از یک دوره تعطیلی چندماهه در بهمنماه ٩٩ باز شدند، اما با اعلام وضعیت خطر کرونا در بیشتر شهرها، از روز ۱۸ فروردینماه 1400 خورشیدی، به دستور ستاد ملی کرونا دوباره تعطیل شدند.