مجموعه خانههای تاریخی شهرستان بروجرد ( ویروگرد) که یادگار ایام صفوی ، زندیه و قاجار هستند راوی تاریخ معماری، فرهنگی و اجتماعی مردمان این سامان است. خانهی افتخارالاسلام بروجردی که از خاندانهای با نفوذ در ولایتهای لرستان بودهاند و در تجارت، سیاست، مذهب و اجتماع دارای نفوذ بودهاند، یکی از این خانههای برآمده از دل تاریخ در بروجرد است. این سازه در اوایل قاجاریه ساخته شده و دارای یک ورودی با سردری بزرگ و زیباست. در دولنگهی چوبی بر آن نصب شده است که پس از گذر از فضای هشتی به حیاط خانهراه پیدا میکند.
حیاط خانه ازسه طرف با فضاهای معماری و از سمت باختر (:غرب) با دیوار بزرگ و قطور محصور است که با طاقنماهای نیمدایره کوچک و بزرگ و تزیینات زیبای آجرکاری و کاشی معرق نماسازی شده است.
ساختمان اصلی عمارت در سمت شمال حیاط جای دارد. این بخش در دو طبقه ساخته شده که در نمای بیرونی با دو پلکان قرینه به سه بخش تقسیم شده است.
اشکوب (:طبقه) زیرین سازه دو اتاق بزرگ سه دری قرینه در دو سوی پلکان با پوشش سقف طاق آهنگ، دو اتاق کوچک در زیر پله و یک تالار پنج دری در قسمت میانی را در بر میگیرد. این تالار از یک تالار در جلو و یک پس تالار در پشت آن تشکیل شده است.
را ه ورود به اشکوب بالا از دو پلکان آجری قرینه است که نمای فوقانی آنها با کاشیهای زیبای معرق و خشتی مزین شده است. طبقهی بالا نیز همانند پایین دو اتاق قرینه در طرفین ورودی دارد و اروسی سه دری مشرف به حیاط بر آن است.
دواتاق کوچک دیگر روبهروی پلکان ورودی قرار دارد و در بخش میانی اروسی هفتدری بزرگی نصب شده که در پشت آن تالار و پس تالار بزرگی قرار دارد. بر بدنهی دیوار و و بر قاببندیهای زیر سقف آن نقاشیهای دیواری متنوع و زیبایی نقش بستهاست.
سراسر بخش شرقی حیاط با اتاقها و فضاهایی متنوع معماری پوشیدهاست و حمامی زیبایی در انتهای جنوب شرقی آن قرار دارد. حمام همامند دیگر حمامهای سنتی دربردارندهی بخشهای گوناگون از جمله سربینه و گرمینه است.
در سمت شمال خاوری (:شرقی) عمارت فضایی باعنوان حیاط خلوت وجود دارد که راه ورود به آن از طریق دالانی از سمت حیاط است. این بخش نیز در دو اشکوب دربردارندهی فضاهای گوناگونی است. سمت جنوب حیاط خلوت مطبخخانه قرار دارد. مطبخخانه فضایی است بزرگ با پوشش سقف طاق و تویزه که از سه بخش انبار هیزم، تنور جهت پخت نان و قسمتی که برای پخت و پز ازآن استفاده میشود تشکیل شدهاست. این اثر در ۲۴ اسفند ۱۳۸۳ خورشیدی، با شمارهی ثبت ۱۱۷۵۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.
فرتورها از مهدی بیرانوند روژمان است.
1719
