روستای قُطرُم سرشار از شگفتی‌هایی است که نگاه هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. نخست این که پیشینه‌ی قطرم به 5000 سال پیش بازمی‌گردد و از تاریخی درازدامن برخوردار است. تفاوت دما در جاهای روستا نیز دستِ کمی از شگفتی‌های دیگر آن ندارد. این تفاوت دما نشانه‌ای از طبیعت یگانه‌ی قطرم است. تماشای برآمدن و فرونشستن خورشید در قطرم از دیدنی‌های بی‌مانند این روستا است!
روستای قطرم در 43 کیلومتری بافق، در دامنه‌ی غربی کوه‌های باجگان و در دره‌ای کوهستانی در دهستان مبارکه جای دارد. این روستا «قدرم» و «قدرام» هم نامیده شده است. قطرم در درون دره‌ای کشیده شده است. دامنه‌ی شمالی آن آفتابگیر است و در دامنه‌ی جنوبی آن نشانی از آفتاب نیست!
پیشینه‌ی روستای قطرم به پیش از پیدایش تمدن کاریزی می‌رسد و به‌گفته‌ای نخستین جای گردهم آمدن انسان در آن گستره است. گواه تاریخی بودن این روستا «قلعه‌دختر» قطرم است. این قلعه بازمانده از دوران باستان است و در بالادست چشمه‌ای به نام «درب‌دز» و لبه‌ی پرتگاهی کوهستانی جای گرفته است. شکل قلعه‌دختر دایره‌ای است.
کوه‌های پیرامون قطرم همانند دژی است که در گذشته‌ها روستا را از دستبُرد یورشگران نگاهبانی می‌کرد. اکنون نیز جایی برای کوهنوردی و سنگ‌نوردی است. آن کوه‌ها سرسبز هستند. این خود از شگفتی‌های دیگر قطرم است که در دل کویر، جایی بدان سرسبزی هست.
شمال و جنوب و خاور (:شرق) روستا را کوه‌ها دربرگرفته‌اند. تنها از سوی باختر (:غرب) است که می‌توان به‌درون روستا رفت.
خانه‌های قطرم پلکانی و پرپیچ‌وخم است. آن خانه‌ها چهار اتاق دارند و پله‌هایی که راه به پشت‌بام می‌برند. با پلکانی چوبی هم می‌توان به پشت‌بام‌های دیگر راه یافت.
باغ‌ها و کشتزارهای قطرم هم همگی پلکانی است. از این‌رو، قطرم را «ماسوله‌ی کویر» نامیده‌اند. سقف خانه‌های قطرم دارپوش است. به این‌معنا که از چوبی که از درختان روستا به‌دست آمده، پوشیده شده است. کوچه‌های تنگ قطرم پوشیده و ناهم‌سطح است. بومی‌ها به کوچه‌های روستای خود «کوچه‌ی آشتی‌کنان» می‌گویند.
در فاصله‌ی شش کیلومتری روستای قطرم چشمه‌آبی به نام سی‌سبز در دل کوهستان دیده می‌شود. چشمه‌ی سی‌سبز برای درمان بیماری‌های پوستی سودمند است.
چشمه درب‌دز در بالای قلعه‌دختر جای دارد و پیرامون آن ستون‌های سنگی با شکل‌های گوناگون دیده می‌شود. چشمه‌ای که از میان روستا به‌شکل پلکانی می‌گذرد، آب آشامیدنی روستاییان را برآورده می‌کند. چشمه‌های دیگر قطرم به نام‌های آب‌مرغون و سنگ‌قصاب نامیده می‌شوند. چشمه‌ی مرغون در 20 کیلومتری خاور بافق جای گرفته است. این چشمه طاق‌نمایی زیبا دارد.
نکته‌ی درخور توجه دیگر آن است که میزان بارش قطرم دو برابر بافق است.
در این روستا زیارتگاهی به نام «پیر قطرم» هست که می‌گویند مزار یکی از عارفان کهن بوده است. چندین کمینگاه نیز از نشانه‌های تاریخی قطرم به‌شمار می‌رود.
در گورستان قطرم، در آغاز ورود به روستا، ابزارهایی همانند میخ‌های سفالی و چراغ‌های پیه‌سوز پیدا شده است که به‌درستی پیدا نیست که چه کاربردی داشته‌اند؛ افزون‌بر این که خود گواه تاریخ کهن روستا است. این گورستان به نام «گورستان خورشید» شناخته می‌شود.
درختان بادام کوهی، انجیر وحشی، آنغوزه (گیاهی دارویی) و بُنه در دل کویری شوره‌زار، رشد می‌کنند. 180 گونه‌های دارویی گیاهی نیز در قطرم شناسایی شده است. بز، کل، میش، کبک، قوچ و تیهو هم در این روستای آباد، بسر می‌برند. گردو و بادام از فراورده‌های سردسیری روستاییان قطرم است.
آیین‌های قطرم نیز یادکردنی است. «تالوگردانی» آیینی برای خواستن باران است که قطرمی‌ها برگزار می‌کنند. انارچینی نیز آیین دیگر این روستای شگفت‌انگیز است. پخت آش هنگ، در نخستین شنبه‌ی سال، نیز یادکردنی است. در آن روز مردم روستا همگی سرگرم گردآوری گیاه هنگ و پختن آن می‌شوند. از خوراکی‌های قطرم به کشک بادمجان و کماج نیز باید اشاره کرد.
روستای قطرم که میان کوه‌های بلند و آسمان پُرستاره‌ی کویری جای گرفته است، برپایه‌ی سرشماری‌های مرکز آمار ایران در سال 1395، جمعیتی 121 نفر دارد. مردم قطرم به گویشی سخن می‌گویند که اندکی با شیوه‌ی سخن گفتن مردم بافق دگرگونی دارد.
قطرم بی‌گمان روستایی دلخواه و به‌یاد ماندنی برای گردشگران خواهد بود.
کندلوس؛ روستایی شانه به شانه‌ی تاریخ
ورکانه؛ گام نهادن در تنها روستای سنگی ایران
دلربایی طبیعت در روستای شهرستانک
ریاب، یکی از دیرینه‌ترین روستاهای کاه‌گِی ایران
سنگ‌تراشان، بزرگترین گنج‌خانه‌ی مفرغی جهان
قلعه سریزد؛ نخستین بانک ایران در روزگار ساسانیان
خویدک؛ روستایی که مردگانش رو به تخت‌جمشید آرمیده‌اند!
زندرق؛ روستایی با یک تَن جمعیت!
توران‌پشت، روستایی به شکوهمندی تاریخ ایران
روستای حیله‌ور، بیمناک از دیده‌شدن
روستای گرمه، گذرگاه جاده‌ی ابریشم
روستای وفس؛ نگاهبان یکی از دیرینه‌ترین گویش‌های ایرانی
روستاییان وردیج، همسایگان ارواح سنگی!
ارگ روستای پاده، شکوه فراموش‌شده
قورتان، دومین بنای خشت و گل ایران
نشانه‌هایی از تاریخ در دل روستای اُشتبین
قارنه، روستایی آرمیده در دل تاریخی هفت هزار ساله
هفتادُر، روستایی به دیرینگی تاریخ
زن‌شاهی؛ روز فرمانروایی زنان در روستای اسک
روستای زرگر، مردمانی آشنا با زبانی ناآشنا
ایستا؛ شگفت‌انگیزترین روستای جهان
یک پاسخ
بسیار زیبا بود متن و یادم باشدکرمان که رفتم به این روستای کهن سری بزنم