شگفتیهای تاریخ، فرهنگ و زیستبوم کرمان بیرون از شمار است. بیسبب نیست که کرمان را «دلِ جهان» نامیدهاند! جغرافیای طبیعی، جاذبههای گردشگری، صنایع دستی و اکوسیستم کرمان، از این پهناورترین استان کشور، گسترهای زیبا و دیدنی ساخته است. بلندترین آبشار ایران و خاورمیانه نیز در کرمان جای دارد؛ آبشاری که سرریز و خروشان و توفنده فرو میریزد و برای هر گردشگری دلخواه و به یادماندنی است: «آبشار وروار»!
این آبشار کممانند، در شمال خاوری (:شرقی) شهرستان عنبرآباد، در 29 کیلومتری شهرستان جیرفت، در جنوب استان کرمان جای دارد و نزدیک به روستای رودفرق است. رودخانهای به همان نام رودفرق، از آنجا میگذرد و در پهنهای دلانگیز جاری میشود. اما برای رسیدن به آبشار باید چهار ساعت از روستای رودفرق راه سپرد. این روستا و آبشار آن در رشته کوههای بلند جبال بارز جای گرفتهاند.
با این همه، رسیدن به آبشار چندان آسان و زودیاب نیست. کوههای دو سوی رودخانه، شیب بسیار تندی دارند که گذر از آنجا را کموبیش ناشدنی میکنند. ناچار از کنار رودخانه باید رد شد که آن هم به سبب سنگهای گرانیت بزرگی که در آن جای گرفتهاند، راه نوردی را دشوار میسازد. البته این سختیها در برابر دیدن آبشار بلند و شورانگیز وروار، اهمیت چندانی ندارد!
بلندای آبشار وروار به 175 متر میرسد. از اینرو، در میان دیگر آبشارهای بلند ایران، جایگاهی برتر دارد و از آوازهای بسیار برخوردار است. اما این، همهی آنچه نیست که دربارهی بلندی آبشار وروار میتوان گفت. در این که بلندی وروار به چند متر میرسد، گمانهها یکی نیست. برپایهی آنچه که در تارنمای سازمان مدیریت و برنامهریزی استان کرمان آمده است، اگر بلندی آبشار را از جای زاویهی شکست آن در بالاترین جا تا سطح حوضچهی آبشار در دید بگیریم، آن بلندی بیشتر از 150 متر نخواهد بود.
آبِ آبشار وروار از کوهی با بلندی بیش از 3700 متر، به نام «علم شاه» سرچشمه میگیرد. علمشاه در جبال بارز بلندترین قله است. رود فرق از گسترهی جبال بارز، به ویژه قله علمشاه سرچشمه میگیرد و از آبشار وروار جاری میشود.
همهی زیبایی و شکوه آبشار به کنار؛ از جنگلهای پوشیده از درختان بلند، باغهای آن گستره، دشتهای گل نرگس و گونههای پُرشمار پرندگان آن نیز باید یاد کرد. برای سفری خوشایند و دلانگیز، چیزی بیش از این باید خواست؟ درست است که جبال بارز پوشیده از جنگل است، اما جنگلهای گسترهی علمشاه، انبوهتر و پُربارتر به چشم میآید. گذر عشایر کوچرو نیز زیبایی و چشمنوازی افزونتری به آن گستره میبخشد.
برای آنهایی هم که در کنار دیدنیهای طبیعت، در جستوجوی جاهای تاریخی هستند، آبشار وروار و گسترهی پیرامون آن، جایی چشمگیر است و دربردارندهی یادمانهای تاریخی. قلعهسنگی «سموران» یکی از آن سازههای تاریخی است. هرچند اکنون تنها پیها و دیوارهایی از آن به جا مانده است، اما در دورهی شکوه خود دژی شناخته شده بوده است و ساخت آن به دوران باستانی ایران بازمیگردد.
هنگام پیمودن راه برای رسیدن به آبشار وروار، آبشارهای «دو قلو» و «تخت» را هم میتوان دید. در بالای آبشار وروار نیز پهنهای هست که به آن «وود» میگویند.
آبشار وروار و گسترهی دامنهدار آن، برای طبیعتدوستان و کوهیاران، دیدنی، شگفتانگیز و سرشار از جاذبههای کممانند است. این آبشار گواه دیگری از فریبایی و چشمنوازی زیستبوم ایران است.
آبشار آینه ورزان؛ آینهای برای زیستبومی زیبا
آبشار مُجن؛ سفر به طبیعتی صخرهای
آبشار اُرتُکند؛ تراشخورده از صخره و آب
آبشار آبسفید؛ عروس آبشارهای ایران
آبشار گلهخانه؛ تردستی زیبای طبیعت
آبشار آبملخ؛ پیوند هزار رشته آب
آبشار اِما؛ چشماندازی از دو تصویر در یک قاب
آبشار رایِن؛ چشماندازی برای زیبا دیدن
آبشار آتشگاه؛ مینیاتور پرنقشونگار طبیعت
آبشار شاهاندشت؛ دلانگیز و افسونگر
آبشار نوژیان؛ خوشهخوشه، آبهای سرریز
آبشار آسیاب خرابه؛ گیسویی خزه بسته از آب
آبشار لُوِه، سرریز از صخرهای پلکانی
آبشار گنجنامه، همراهی تاریخ و زیستبوم
آبشار سمیرم؛ هنرنمایی طبیعت ایران
آبشار کبودوال، آبشار سراسر خزهای ایران
آبشار شِوی، بالابلند رشته کوههای زاگرس
آبشار لاتون، ارمغان طبیعت چهارفصل ایران
آبشار مارگون، بلندترین آبشار چشمهای جهان