شهرستان سمیرم را «بام ایران» نامیدهاند. از آنرو که بلندای آن از سطح دریا به بیش از 2400 متر میرسد. در این شهرستان، چشمهها و آبشارهای پُرشماری را میتوان دید. گویا سمیرم پُرآبترین بخش استان اصفهان است. اما در میان پدیدههای طبیعی سمیرم آن که زبانزد است، آبشار سمیرم است؛ آبشاری زیبا و دمان و دلخواه گردشگران!
چهار کیلومتر که از خاور (:شرق) شهر سمیرم، در جنوب استان اصفهان، دور بشویم راه به آبشار زیبای آن میبریم. این آبشار 160 کیلومتر از اصفهان و 155 کیلومتر از جنوب خاوری شهر کُرد، مرکز استان چهارمحال و بختیاری، دور است.
آبشار سمیرم در ژرفای تنگهای جای گرفته است، با دو دیوارهی سنگی بلند. آب آن از چشمهسارانی سرچشمه میگیرد که در بالادست آن دیده میشوند.
آبِ جاری آبشار، بر روی دیوارهای سنگی پایین میریزد و در ادامهی راه خود جریانهای کوچکی از آب را میسازد. هنگامی که آبشار سرریز میشود، از راهی پلکانی میگذرد و در پاییندست خود همان جریان کوچک آبی را هم پله پله سرازیر میکند.
گویا در گذشتهها، بلندای آبشار سمیرم به بیش از 70 متر میرسیده است. اما گذر زمان و فرسایش صخرهها، از بلندی آن کاسته است و اکنون به بیش از 40 متر نمیرسد.
آبشار سمیرم آبشاری فصلی است. به این معنا که فوران آبشار بستگی به بارشهای فصلی دارد. با این همه در جایی گزارش نشده است که این پدیدهی طبیعی، بیآب مانده باشد. هرچند خشکسالیهای چند سال گذشته از خروشانی آن کاست و نیز کندن چاههایی در «چشمه خونسار»، یکی از چشمههایی که آبشار سمیرم را سیراب میکند، این گسترهی آبی را تا مرز خشکی بُرد. یکی از آسیبهایی که همواره آبشار سمیرم را تهدید میکند، کندن چاههای غیرمجاز است.
با این همه، آب دهی آبشار سمیرم، کم و بیش به 5/1 تا 2 متر مکعب در ثانیه میرسد. آب آن شیرین و آشامیدنی است و از چندین چشمه، همانند «چشمه عزیزخان»، فراهم میشود.
شبهای پیرامون آبشار سمیرم، سرد و توانفرسا است. دمای هوا در شب به زیر 15 درجهی سانتیگراد میرسد و ماندن در آنجا را سخت میکند. شبها، به ویژه شبهای سرد زمستانی، آب آبشار یخ می زند و قندیلهای فراوانی پدید میآورد که قطره قطره آب از نوک آنها میچکد. در آن هنگام، آبشار سمیرم بیشتر به یک آبشار یخی همانند میشود. در برابر، تابستانهای آبشار سمیرم، خنک و دلخواه است؛ شاید کمی بیشتر از خنک!
سمیرم، زیستبومی چهارفصل دارد. چشماندازهای طبیعی آن دلرباست و از همینرو دلپسند گردشگران است. آبشار سمیرم نیز یکی از جاذبههای گردشگری آن گستره شناخته میشود. بازدیدکنندگان و گردشگرانی که در بهار و تابستان از این آبشار دیدن میکنند، شمارشان بسیار است. به ویژه آنکه در پیرامون آبشار، گیاهان فراوانی میرویند و در جایجای این گستره خودنمایی میکنند. آبشار سمیرم یکی از دیدنیترین آبشارهای ایران به شمار میرود.
در 20 بهمنماه 1389 خورشیدی، آبشار سمیرم به عنوان نود و یکمین اثر طبیعی ایران در فهرست میراث طبیعی ایران ثبت شده است.
آبشار آینه ورزان؛ آینهای برای زیستبومی زیبا
آبشار مُجن؛ سفر به طبیعتی صخرهای
آبشار اُرتُکند؛ تراشخورده از صخره و آب
آبشار آبسفید؛ عروس آبشارهای ایران
آبشار وروار؛ جاری از صخرههای بلند
آبشار گلهخانه؛ تردستی زیبای طبیعت
آبشار آبملخ؛ پیوند هزار رشته آب
آبشار اِما؛ چشماندازی از دو تصویر در یک قاب
آبشار رایِن؛ چشماندازی برای زیبا دیدن
آبشار آتشگاه؛ مینیاتور پرنقشونگار طبیعت
آبشار شاهاندشت؛ دلانگیز و افسونگر
آبشار نوژیان؛ خوشهخوشه، آبهای سرریز
آبشار آسیاب خرابه؛ گیسویی خزه بسته از آب
آبشار لُوِه، سرریز از صخرهای پلکانی
آبشار گنجنامه، همراهی تاریخ و زیستبوم
آبشار کبودوال، آبشار سراسر خزهای ایران
آبشار شِوی، بالابلند رشته کوههای زاگرس
آبشار لاتون، ارمغان طبیعت چهارفصل ایران
آبشار مارگون، بلندترین آبشار چشمهای جهان