استان سرسبز گلستان مالامال از آبشارهای کوچک و بزرگ است. در این استان بیش از 60 آبشار هست که آنها را باید در کنار بیش از دو هزار جاذبهی گردشگری دیگر استان گذاشت. آبشار کبودوال یکی از آن گردشگاههای دیدنی و یگانهی استان گلستان است. کبودوال تنها آبشار سراسر خزهای ایران، و شاید جهان، شناخته میشود.
آبشار کبودوال در دل مخملهای سبز جاری است. بلندی آن 12 متر است. آب از آن بلندی بر بستری سبز، خروشان و هیاهوکنان جاری میشود و به حوضچهای میریزد که دو متر ژرفا دارد. گفتهاند که «کبودوال» به چم «جوی» یا «نهر آبی رنگ» است. اما چرا آبی؟ هیچ دور از ذهن نیست اگر آبِ سرریز از آبشار را هم رنگ بستر سبز آن بدانیم. هر جا را که نگاه کنید رنگ سبز خزههاست که آبشار را در میان خود گرفته است. این را نیز گفتهاند که خزهها، رنگ تیره و کبودی به کبودوال داده است و از اینرو آبشار آن گونه نام گرفته است. به هر روی، در جهان از آبشار دیگری نام برده نشده است، که همانند کبودوال، یکسره و سراپا خزهای باشد.
کبودوال در ژرفای درهای روان است که خود در حلقهی پهناوری از جنگل و درختان پُرشاخ و برگ و ستبر، آرمیده است. تا چشم کار میکند دار و درختانی سبز در سبز دیده میشود. دامنهی کوه هارون، پناه گاه آبشار کبودوال است. کوه هارون با بلندی 1780 متر، یکی از مهمترین گردشگاههای استان گلستان است. آبشار کبودوال همانند نگینی سبز به این گردشگاه، رنگورویی زیباتر داده است.
کبودوال در چهار کیلومتری جنوب خاوری شهر علیآباد کتول، از بخشهای استان گلستان، دیده میشود. راه دسترسی به آن آسان است. از آنرو که 200 متر مانده به آبشار، گذرگاه یکسره سنگفرش است. در میانهی راه، پیش از رسیدن به سنگفرشهایی که به آبشار راه میبرند، دو پُل نیز ساختهاند تا از رودخانه آسانتر گذر کرد. از پارک جنگلی کبودوال تا آبشار آن، کمتر از 30 دقیقه راهنوردی نیاز دارد. در این راه، آبشارهای کوچک دیگری نیز میتوان دید و از تماشای آنها سیراب شد. همهی آنها نوید دیدن آبشاری را میدهد که در نزد گردشگران بیگانه هم آوازه دارد و به زیبایی و یگانگی شناخته شده است.
از گوناگونی (:تنوع) پوشش گیاهی آن گستره هم باید یاد کرد. آبشار کبودوال در فصل بهار و تابستان دیدنیتر از هر زمان دیگری است. زمستانهایش یخبندان و پوشیده از برف است. اگر بتوان سرمای آن گستره را تاب آورد، دیدن آبشار در فصل سرد سال نیز گیرا و به یاد ماندنی است. آب آبشار سرد و آشامیدنی است.
آبشار کبودوال در سال 1394 خورشیدی، با عنوان میراث طبیعی، در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
آبشار آینه ورزان؛ آینهای برای زیستبومی زیبا
آبشار مُجن؛ سفر به طبیعتی صخرهای
آبشار اُرتُکند؛ تراشخورده از صخره و آب
آبشار آبسفید؛ عروس آبشارهای ایران
آبشار وروار؛ جاری از صخرههای بلند
آبشار گلهخانه؛ تردستی زیبای طبیعت
آبشار آبملخ؛ پیوند هزار رشته آب
آبشار اِما؛ چشماندازی از دو تصویر در یک قاب
آبشار رایِن؛ چشماندازی برای زیبا دیدن
آبشار آتشگاه؛ مینیاتور پرنقشونگار طبیعت
آبشار شاهاندشت؛ دلانگیز و افسونگر
آبشار نوژیان؛ خوشهخوشه، آبهای سرریز
آبشار آسیاب خرابه؛ گیسویی خزه بسته از آب
آبشار لُوِه، سرریز از صخرهای پلکانی
آبشار گنجنامه، همراهی تاریخ و زیستبوم
آبشار سمیرم؛ هنرنمایی طبیعت ایران
آبشار شِوی، بالابلند رشته کوههای زاگرس
آبشار لاتون، ارمغان طبیعت چهارفصل ایران
آبشار مارگون، بلندترین آبشار چشمهای جهان