در میان خانه‌های تاریخی شهر سنندج، عمارت مشیردیوان ویژگی‌های مهرازی‌ای (:معماری) دارد که آن را نمایان و برجسته می‌سازد. این خانه‌ی تاریخی در یکی از محله‌های کهن شهر سنندج، در استان کردستان، جای دارد و دیرینگی آن به سال‌‌های آغازین قاجاریه می‌رسد.
خانه‌ی یاد شده به دستیاری میرزا یوسف مشیردیوان، فرزند وزیر کردستان و از نزدیکان والی کردستان، در گستره‌ای 3650 متری، ساخته شد. در این ساختمان نشست‌های مهم ایالتی برگزار می‌شد و جایی برای حکومت‌گری و رایزنی‌های وزیرِ والی و پیرامونیانش بود.
سردر ورودی خانه‌ی مشیردیوان به شکل نیم‌هشتی ساخته شده است. در آن زمان به این بخش از ساختمان «سر درِ جلوخانی» می‌گفتند. چندین سکو در آنجا دیده می‌شود و تاق‌نمایی آجری. در گوشه‌ی راست سردر، اتاقی برای نگهبان بنا ساخته شده است. این فضا، هشت‌ضلعی است. به دربانان و نگهبانان آن زمان، «قاپوچی» گفته می‌شد.
در گوشه‌ی چپ نیز راه‌رویی هست که به درون ساختمان راه می‌بَرد. ویژگی هشتی بنا، سقف آجرکاری آن است که درخور توجه و زیبا است.
همچنین خواجه‌نشین‌های سر درِ جلوخانیِ سازه، شش تا است. خواجه‌نشین، یا شاه‌نشین، در مهرازی سنتی به آن بخش از سازه گفته می‌شود که بلندی آن بیشتر از اتاق‌های خانه است و در بالای آن سقفی نیم‌گنبدی ساخته می‌شود. درست به مانند خواجه‌نشین خانه‌ی مشیردیوان.
یک ویژگی یگانه و شگفت‌انگیز ساختمان مشیردیوان، حیاط هفتگانه‌ی آن است. هر حیاط، آب‌نمایی دارد اما طرح آب‌نماها به یک شکل نیست. حیاط‌های هشت‌گانه‌ی بنا فضاهایی خصوصی و تشریفاتی دارند و نیز جایی بوده است برای خدمتکاران و کسانی که در ساختمان وزیر کار می‌کردند.
سقف شیروانی با طرح کلاه‌فرنگی خانه‌ی مشیردیوان، بخشی از ساختمان است که آن را از دیگر خانه‌های شهر نمایان‌تر می‌کند. کلاه‌فرنگی اتاق سقف‌داری است که در میانه‌ی ساختمان ساخته می‌شود و در مهرازی ایران چندین نمونه دارد؛ همانند کلاه‌فرنگی خانه‌ی شاه‌تهماسب در قزوین، یا عمارت کلاه‌فرنگی وکیل شیراز. با این همه، نمونه‌ای از کلاه‌فرنگی در دیگر بناهای تاریخی سنندج دیده می‌شود؛ مانند کلاه‌فرنگی عمارت وکیل‌الممالک. کلاه‌فرنگی خانه‌ی مشیردیوان سقف شیروانی دارد. ایوان و ستون‌ها تالار، در زیر شیروانی ساخته شده‌اند.
در این بنای تاریخی، نوآوری‌ای در صنعت گره‌چینی به‌کار رفته است که ارزشمند به‌شمار می‌رود. گره‌چینی در مهرازی ایرانی از کنار هم چیدن قطعه‌های چوب یا کاشی، به شکل برش‌خورده و هندسی، به‌گونه‌ای که قرینه‌ی هم باشند، پدید می‌آید. گره‌چین‌ها ترکیب هماهنگ دارند و شکلی تزیینیپیدا می‌کنند. در خانه‌ی مشیردیوان این صنعت مهرازی، به شیوه‌ای دل‌انگیز دیده می‌شود. همه‌ی آنها نیز کار و هنر استادان معمار سنندجی است.
حجاری روی سنگ‌های بنای مشیردیوان نیز درخور یادآوری است. ستون‌ها گچ بری‌های دیدنی دارند و مقرنس‌کاری بنا، زیبایی افزون‌تری بدان می‌بخشد. مقرنس‌کاری گونه‌ای آرایش حجمی و تاقچه‌بندی آذینی است که از عناصر مهم مهرازی ایران به‌شمار می‌رود و در زیباسازی ساختمان‌ها نقش کارآمدی دارد.
یکی از بخش‌های خانه‌ی مشیردیوان که از دید مهرازی درخور توجه است، گرمابه‌ی بناست. این گرمابه در حیاط اندرونی ساخته شده است. کف آن از سنگ صیقل‌یافته‌ی مرمری است. آذین‌های آن نقش‌های گیاهی و حیوانی دارد. فضای گرمابه نیز با گنبدی آجری پوشیده شده است.
در بهمن ماه 1398 خورشیدی، بخش‌هایی از خانه‌ی مشیردیوان که آسیب دیده بود، به‌دستیاری اداره‌ی میراث فرهنگی کردستان، مرمت شد.
این ساختمان تاریخی در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
خانه‌ی مسعودیه؛ دیدنی و شکوهمند
خانه‌ی قوام‌السلطنه؛ یگانه در هنر معماری ایران
خانه‌ی ارباب رستم گیو؛ نمادی از نظم و هماهنگی
خانه هرمز آرش؛ سنگ بنای محله‌ی تهرانپارس
خانه‌ی آوانسیان؛ داستان غم‌انگیز یک سرای تاریخی
خانه‌ی سردار اسعد بختیاری؛ استوار و چشم‌نواز
خانه‌ی فخرالدوله؛ پایدار و هماهنگ در شیوه‌ی ساخت
خانه‌ی بروجردی‌ها؛ بی‌همتا در زیبایی
خانه‌ی ناصرالدین میرزا؛ ساختاری نو در معماری
خانه‌ی عین‌الدوله؛ چشم‌نواز در زیبایی و شکوه
خانه‌ی تیمورتاش؛ موزه‌ای برای جنگ
خانه‌ی اعتصام‌الملک؛ زادگاه پروین اعتصامی
خانه‌ی انیس‌الدوله؛ سرای نورچشمی شاه قاجار
خانه‌ی فروغ‌الملک، گنج خانه‌ای از هنر ایران
خانه‌ی ابریشمی، بیمناک از فرو ریختن
خانه قدکی؛ نگارگری‌هایی به شیوه رنسانس
خانه‌ی شکوهی؛ شکوه مهرازی کویری ایران
ساختار معماری درونگرا در خانه‌ی صولت ابرکوه
خانه‌ی مسعودی، آمیختگی هنر ایران و اروپا
خانه‌ی کبیری؛ شگفتانه‌ی معماری ایران
خانه‌ی مشیرالدوله؛ یادگار سیاستمداری خوش‌نام
خانه‌ی عامری‌ها؛ تماشاخانه‌ای زرین از هنر ایران
خانه‌ی امین‌السلطان، سرای دایی‌جان ناپلئون
خانه‌ی سوکیاسیان، دیرپا و چشم‌نواز
خانه‌ی تاج، دیرینکده‌ای برای شناخت فرهنگ کاشان
خانه‌ی مقدم، گرانبهاترین خانه‌ی تاریخی جهان
