لوگو امرداد
خانه‌های تاریخی ایران (28)

خانه‌ی ارباب رستم گیو؛ نمادی از نظم و هماهنگی

میان شلوغی‌های خیابان انقلاب، گذر خودروها و رفت‌وآمد شتابان رهگذران از پیاده‌رو، خانه‌ای آرمیده است که با مهرازی نوگرای خود، نمایی دلربا و استوار که نگاه را می‌گیرد، رهگذران را گویی به آرامش و نظم فرامی‌خواند. این خانه، زمانی جایی برای زندگی و سپس دفتر بنیادی بود که ارباب رستم گیو بنیان گذاشته بود.

emarat01 1

giv01

زنده‌یاد ارباب رستم گیو

ارباب گیو را به سخت کوشی، نیکوکاری و نیک‌اندیشی می‌شناسند و ستایش می‌کنند. او در سال 1267 خورشیدی، زاده شد و پس از 92 سال زندگی پُربار، در روز 15 مهرماه 1359 در ایالت کالیفرنیای آمریکا درگذشت. رستم گیو پس از درگذشت ارباب کیخسرو شاهرخ، تا پایان گردش 28 انجمن زرتشتیان، فرنشین این انجمن بود و از دوره‌ی چهاردهم تا نوزدهم مجلس شورای ملی، نمایندگی ایرانیان زرتشتی را بردوش داشت.

emarat02

خانه‌ی ارباب رستم گیو دو اشکوبه (:طبقه) است؛ شمار اتاق‌های آن به 9 می‌رسد و دارای زیرزمین و آب انبار است. این خانه که در سال های 1304 تا 1307 خورشیدی ساخته شده است، همه‌ی ویژگی‌های مهرازی (:معماری) نوکلاسیک را دارد. این شیوه از مهرازی در نیمه‌ی دوم سده‌ی نوزدهم پا به ایران گذاشت و نمادی از نوگرایی شناخته شد. ویژگی مهرازی نوکلاسیک، که خانه‌ی ارباب رستم گیو نمونه‌ای از آن به شمار می‌رود، هماهنگی، تناسب، خط‌های پیوسته و منظم و نمای استوار و ساده است.
نمای خانه‌ی یاد شده با همه‌ی سادگی، زیبا و دلنشین است. پنجره هایش اُرسی است و گچبری‌های آن باشکوه. در آن گچبری‌ها، نشان‌ها و نمادهای زرتشتی و مقرنس کاری‌های ایرانی، به چشم می‌آید و معنایی ویژه به آن می‌دهد. آن نمادها دوگانگی (:تضادی) با شیوه‌ی ساخت آن که آمیختگی هنر اروپایی در آن آشکار است، ندارد.

emarat03 1

خانه‌ی ارباب گیو که تا مهرماه 1359 دفتر «بنیاد گیو» شناخته می‌شد، پس از انقلاب به دارایی‌های بنیاد مستضعفان افزوده شد. در سال 1376 خورشیدی، جهاد دانشگاهی آن را از بنیاد خرید و اکنون جایی برای «پژوهشکده ی فرهنگ و هنر و معماری» است. در سال‌های 1381 تا 1383 مرمت‌هایی در آن انجام گرفت و چندی پس از آن نمای بیرونی ساختمان که بر اثر گذر زمان سیاه شد بود، رنگ آمیزی شد.
سه سال پس از مرمت، در بخش جنوبی خانه، ساختمان شیشه‌ای تازه‌ای ساخته شد. میراث فرهنگی با ساخت این بخش هم‌داستان نبود اما پس از آنکه اطمینان یافت که به عرصه‌ی دیداری (:بصری) خانه خدشه‌ای وارد نمی‌شود، اجازه‌ی ساخت ساختمان نو را داد.
خانه‌ی ارباب رستم گیو که در خیابان انقلاب، میانه‌ی خیابان‌های فلسطین و صبا جای دارد، در سال 1374 خورشیدی، ثبت ملی شده است.

خانه‌ی مسعودیه؛ دیدنی و شکوهمند

خانه‌ی قوام‌السلطنه؛ یگانه در هنر معماری ایران

خانه هرمز آرش؛ سنگ بنای محله‌ی تهرانپارس

خانه‌ی آوانسیان؛ داستان غم‌انگیز یک سرای تاریخی

خانه‌ی سردار اسعد بختیاری؛ استوار و چشم‌نواز

خانه‌ی فخرالدوله؛ پایدار و هماهنگ در شیوه‌ی ساخت

خانه‌ی بروجردی‌ها؛ بی‌همتا در زیبایی

خانه‌ی ناصرالدین میرزا؛ ساختاری نو در معماری

خانه‌ی عین‌الدوله؛ چشم‌نواز در زیبایی و شکوه

خانه‌ی تیمورتاش؛ موزه‌ای برای جنگ

خانه‌ی اعتصام‌الملک؛ زادگاه پروین اعتصامی

خانه‌ی انیس‌الدوله؛ سرای نورچشمی شاه قاجار

خانه‌ی فروغ‌الملک، گنج خانه‌ای از هنر ایران

خانه‌ی ابریشمی، بیمناک از فرو ریختن

خانه قدکی؛ نگارگری‌هایی به شیوه رنسانس

خانه‌ی شکوهی؛ شکوه مهرازی کویری ایران

خانه‌ی وثوق؛ سرای سیاست‌ورزان

ساختار معماری درونگرا در خانه‌ی صولت ابرکوه

خانه‌ی مسعودی، آمیختگی هنر ایران و اروپا

خانه‌ی کبیری؛ شگفتانه‌ی معماری ایران

خانه‌ی مشیرالدوله؛ یادگار سیاستمداری خوش‌نام

خانه‌ی عامری‌ها؛ تماشاخانه‌ای زرین از هنر ایران

خانه‌ی امین‌السلطان، سرای دایی‌جان ناپلئون

خانه‌ی سوکیاسیان، دیرپا و چشم‌نواز

خانه‌ی مشیردیوان، دست‌کارِ هنرمندان کردستان

خانه‌ی تاج، دیرینکده‌ای برای شناخت فرهنگ کاشان

خانه‌ی مقدم، گرانبهاترین خانه‌ی تاریخی جهان

خانه‌ی زینت‌الملک؛ شکوه هنر ایران

خانه‌ی امیرنظام گروسی، سرای ادیبی سیاست‌ورز

به اشتراک گذاری
Telegram
WhatsApp
Facebook
Twitter

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

تازه‌ترین ها
1403-01-09